Doğum öncesi testler, sağlık uzmanınızın sizin ve bebeğinizin nasıl olduğunu izlemesine yardımcı olmak için hamilelik sırasında aldığınız tıbbi testlerdir. Doktorlar tüm hamile insanlar için bazı doğum öncesi taramaları önerirken, diğerleri (doğum kusurlarını ve genetik durumları kontrol etmek için bazı testler dahil) genellikle yalnızca yüksek riskli bir hamileliğiniz varsa önerilir. Kendi hamileliğiniz sırasında doğum öncesi testler hakkında karar vermenize yardımcı olmak için, mümkün olduğunca fazla bilgiye sahip olduğunuzdan emin olmak için sorular sormalısınız. Farklı doğum öncesi test türlerini anladığınızdan emin olun. Ayrıca herhangi bir karar vermeden önce test sonuçlarıyla ne yapacağınızı düşünmek için zaman ayırmalı ve kendi tıbbi geçmişinizi göz önünde bulundurmalısınız.
adımlar
Yöntem 1/3: Bilgiye Dayalı Karar Verme
Adım 1. Tavsiyeleri hakkında sağlık uzmanınızla konuşun
Doktorunuz veya ebeniz hamileliğiniz boyunca çeşitli farklı taramalar, testler ve görüntüleme teknikleri önerebilir. Bazı rutin prosedürler (özellikle invaziv olmayan ve düşük riskli olanlar) çoğu hamile kişiye sunulur, ancak diğerleri genellikle yalnızca sağlığınızı veya bebeğinizin sağlığını etkileyebilecek belirli risk faktörlerine sahipseniz önerilir. Kararınızı yönlendirmenize yardımcı olacak mümkün olduğunca fazla bilgiye sahip olduğunuzdan emin olmak için doktorunuzdan testleri ayrıntılı olarak açıklamasını isteyin.
- Örneğin, doktorunuza bu özel testi neden önerdiğini ve size ne söyleyeceğini sorun. Hangi testlerin kesin cevaplar vereceğini ve hangilerinin sadece gösterge olduğunu sorduğunuzdan emin olun.
- Testin doğruluğunu da sormak isteyebilirsiniz. Çoğu tıbbi test gibi doğum öncesi tarama da mükemmel değildir. Yanlış negatif veya yanlış pozitif olarak bilinen hatalı sonuçların oranı testten teste değişir.
Adım 2. Genetik testler hakkında bilgi alın
Giderek artan bir şekilde, yaş veya risk faktörlerinden bağımsız olarak tüm hamile kişilere doğum öncesi genetik testler sunulmaktadır. Bir genetik danışman, belirli doğum kusurlarının riskleri, kromozomal koşullar ve ailenizde görülebilecek diğer tıbbi durumlar da dahil olmak üzere, genlerin bebeğinizin sağlığını nasıl etkileyebileceğini anlamanıza yardımcı olmak için eğitilmiştir.
Adım 3. Testin risklerini sorun
Ultrason (bebeğinizin görüntüsünü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanan) gibi bazı doğum öncesi testlerin bilinen hiçbir riski yoktur. Amniyosentez gibi diğer testler hafif bir düşük riski taşır. Karar vermenize yardımcı olması için herhangi bir doğum öncesi testin potansiyel riskleri hakkında doktorunuzla konuştuğunuzdan emin olun.
Düşük ila risksiz prosedürler için bile, test sonuçlarını doğru bir şekilde yorumlayabilen, iyi eğitimli bir tıp uzmanını ziyaret etmek önemlidir. Örneğin, ultrasonlar oldukça güvenli kabul edilirken, eğitimsiz bir tercüman sonuçları yanlış okuyabilir, bir anormalliği gözden kaçırabilir veya bebeğin sağlığı hakkında gereksiz endişe yaratabilir
Adım 4. Neleri kapsayacağını belirlemek için sağlık sigortası sağlayıcınızla görüşün
Tüm doğum öncesi taramalar ve testler tüm sigorta planları kapsamında değildir. Sağlık sigortanız varsa, pahalı bir işlem yaptırmaya karar vermeden önce sağlık sigortası sağlayıcınızı aramak isteyebilirsiniz. Bu, test hakkındaki fikrinizi değiştirebilir veya değiştirmeyebilir, ancak daha sorumlu bir plan yapmanıza yardımcı olabilir.
Adım 5. Sonuçların hamileliğe devam etme kararınızı nasıl etkileyebileceğini düşünün
Bebeklerin %96-97'si sağlıklı doğmakla birlikte, doğum öncesi testlerin doğum kusurları, tıbbi durumlar ve genetik anormallikler gibi bazı istenmeyen komplikasyonları ortaya çıkarabileceğini anlamak önemlidir. Bu sonuçların bazıları sizi hamileliğe devam edip etmeme konusunda zor bir kararla baş başa bırakabilir. Bu korkutucu veya bunaltıcı olabilir, ancak sonuçları ne olursa olsun, test sonuçlarıyla ne yapacağınızı düşünmek için zaman ayırmanız yararlı olabilir.
Adım 6. Bilgilerin doğum öncesi bakımınızı nasıl şekillendirebileceğini belirleyin
Bazı doğum öncesi testler, hamilelik sırasında tedavi edilebilecek sorunları tespit eder. Bu durumda, doğum öncesi testler, artan ofis ziyaretleri, diyet değişiklikleri, ek ilaçlar veya diğer doktor tavsiyeleri ile doğum öncesi bakımınızı iyileştirmenize yardımcı olabilir. Test sonuçlarının doğum öncesi bakım kararlarını yönlendirmeye yardımcı olup olmayacağı konusunda sağlık uzmanınızla konuşun.
- Bazı durumlar doğum öncesi bakım ile tedavi edilemez. Bununla birlikte, test sonuçları bebeğinizin bakımını önceden planlamanıza yardımcı olabilir. Ayrıca doğumdan sonra acil tedavi gerektirecek durumlar konusunda sağlık uzmanınızı uyararak daha hızlı bakım sağlarlar.
- Çocuğunuzun belirli bir rahatsızlığı olduğunu bilmek, onu başarılı bir şekilde yetiştirmeye hazırlanmanıza da yardımcı olabilir. Örneğin, doğmamış çocuğunuzun Down sendromlu olduğunu öğrenirseniz, durum hakkında daha fazla bilgi edinerek, diğer Down sendromlu ailelerle ağ kurarak ve tıbbi ve eğitim kaynakları hazırlayarak doğumuna hazırlanabilirsiniz.
Adım 7. Bir testi reddetme hakkınız olduğunu anlayın
Rutin testler olsun ya da olmasın, doğmamış çocuğun ebeveyni olarak rahatsız olduğunuz herhangi bir testi reddetme hakkınız olduğunu bilin. Endişe, ağrı veya olası düşük de dahil olmak üzere testin risklerinin sonuçları bilmeye değmeyeceğine karar verirseniz, testi reddetme kararınız hakkında sağlık uzmanınızla konuşun. Doktorunuz ek bilgi ve tavsiye verebilirken, kendinizi asla istemediğiniz bir teste girmek zorunda hissetmemelisiniz.
Yöntem 2/3: Tıbbi Geçmişinizi Düşünme
Adım 1. Daha önceki gebelikleri sağlık bakım uzmanınızla görüşün
Önceki hamilelik deneyimleri, hangi doğum öncesi testlerin sizin için en iyi olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir. Geçmişte erken doğum, düşük veya ölü doğan bebeklerin komplikasyon riski daha yüksektir ve genetik taramalar da dahil olmak üzere ek doğum öncesi testler önerilebilir. Benzer şekilde, geçmişte doğum kusurları veya genetik rahatsızlıkları olan herhangi bir bebeğiniz olup olmadığını doktorunuzun bilmesi önemlidir.
Daha önceki gebeliklerde gestasyonel diyabet veya preeklampsi yaşadıysanız, doktorunuz hem sizin hem de bebeğiniz için sağlıklı bir doğum öncesi deneyim sağlamaya yardımcı olmak için ek kan basıncı kontrolleri, idrar testleri ve glikoz taramaları önerebilir
Adım 2. Yaşınızın hamileliğinizi nasıl etkileyebileceğini anlayın
35 yaşın üzerindeyseniz, hamileliğiniz daha yüksek risk olarak kabul edilir ve doktorunuz ek doğum öncesi testler önerebilir. 35 yaşından sonra doğum yapanların kromozomal anormalliklerle uğraşma olasılığı daha yüksek olduğundan, hücresiz fetal DNA taraması veya anne kan taraması gibi ek genetik testleri düşünebilirsiniz.
20 yaşın altındaki anne baba adayları da bazı doğum kusurları ve genetik durumlar için daha yüksek risk altında olabilir. Ergenlik çağındaysanız, ek doğum öncesi testlere ihtiyacınız olup olmayacağı konusunda sağlık uzmanınızla görüşün
Adım 3. Bebeğinizin belirli genetik hastalıklar için risk altında olup olmadığını belirleyin
Doktorunuz, kistik fibroz, spinal müsküler atrofi (SMA), Tay-Sachs hastalığı veya orak hücre hastalığı gibi belirli genetik hastalıklara neden olan genler için sizi ve bebeğinizin diğer ebeveynini test etmek isteyebilir. Her ikinizde de aynı hastalık için bir gen varsa, hastalığınız olmasa bile bunu bebeğinize geçirebilirsiniz.
- Bu genler için yapılan test genellikle taşıyıcı testi olarak bilinir (ebeveynlerden birinin söz konusu geni taşıyıp taşımadığını belirlemek için). Taşıyıcı testler, kan veya tükürük numuneleri üzerinde yapılır ve genellikle hamilelikten önce veya hamileliğin ilk birkaç haftasında yapılır.
- Bazı etnik grupların belirli genetik hastalıkları taşıması daha olasıdır. Örneğin Aşkenazi (doğu ve orta Avrupa) Yahudi mirasına sahip olanların Tay-Sachs hastalığına yol açan genleri taşıması daha olasıdır. Bebeğin ebeveynlerinden herhangi birinin genetik bozuklukların yaygın olduğu etnik bir geçmişi varsa, doktorunuzun bir taşıyıcılık testi önerme olasılığı daha yüksek olabilir. Ek olarak, etnik kökeninizden emin değilseniz testi düşünebilirsiniz.
Adım 4. Mevcut tıbbi durumlar hakkında doktorunuz veya ebenizle konuşun
Diyabet, yüksek tansiyon, nöbet bozukluğu, STD veya lupus gibi bir otoimmün bozukluk gibi tıbbi bir durumunuz varsa, hamileliğiniz yüksek riskli ve ek doğum öncesi taramaya ihtiyaç duyuyor olabilir. Sağlık uzmanınızla herhangi bir tıbbi durumu tartıştığınızdan emin olun ve ek doğum öncesi testler veya bakım gerektirip gerektirmediklerini sorun.
Yöntem 3/3: Farklı Prenatal Test Türlerini Anlama
Adım 1. İlk doğum öncesi ziyaretiniz için önerilen testleri öğrenin
Amerikan Kadın Doğum ve Jinekologlar Koleji, sizin ve bebeğinizin iyi durumda olduğundan emin olmak için tüm hamile kadınların ilk doğum öncesi ziyaretlerinde belirli testler yaptırmalarını önerir. Bu testler minimal düzeyde invazivdir ve hamileliğinize sağlıklı bir başlangıç yapmanıza yardımcı olacaktır. Bu testlerle ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa doktorunuza sorun:
- Kan grubu ve Rh grubu ve antikor testi
- Tam kan sayımı
- İdrar tahlili ve idrar kültürü
- Kızamıkçık bağışıklık testi
- Suçiçeği bağışıklık testi
- Pap smear (gerekirse)
- HIV antikor taraması
- frengi taraması
- Hepatit B testi
- Bel soğukluğu ve klamidya testi
Adım 2. Testin tarama veya tanı amaçlı olup olmadığını belirleyin
Genel olarak iki farklı prenatal test türü vardır: tarama testleri ve tanı testleri. Tarama testleri, bebeğinizin belirli doğum kusurlarına ve genetik bozukluklara sahip olma olasılığının az ya da çok olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilir. Bir tarama testi olası bir sorunu gösteriyorsa veya yaşınız, geçmişiniz veya tıbbi geçmişiniz sizi daha fazla riske sokarsa, doktorunuz daha kesin bir teşhis koymak için bir teşhis testi önerebilir.
- Tipik olarak, tarama testleri tanı testlerinden daha az invazivdir.
- Tarama testlerinin örnekleri arasında kan testleri, çoğu ultrason ve doğum öncesi hücresiz DNA taraması yer alır. Çoğu tarama testi birinci veya ikinci üç aylık dönemde sunulur.
- Koryonik Villus Örneklemesi (CVS) ve amniyosentez tanısal testlerin örnekleridir. Her ikisi de tanıdan emin olmanıza yardımcı olur, ancak aynı zamanda hafif bir düşük riski de taşır.
Adım 3. Düzenli tansiyon, idrar ve kan testleri hakkında bilgi edinin
Bazı doğum öncesi testler rutindir ve neredeyse tüm hamile insanlara sunulur. Bunlara kan basıncı kontrolleri, idrar testleri ve kan testleri dahildir. Hepsi genellikle oldukça güvenli olarak kabul edilir ve kendi sağlığınızın yanı sıra bebeğinizin sağlığını da izlemenize yardımcı olabilir.
- Bir kan basıncı kontrolü sırasında, sağlayıcınız preeklampsiniz olmadığından emin olmak için kan basıncı seviyenizi ölçecektir. Hamileliğinizin 20. haftasından sonra yüksek tansiyonunuz ve diğer organlarda hasar belirtileriniz varsa doktorunuz preeklampsi teşhisi koyabilecektir. Preeklampsi ciddi bir durum olmasına rağmen, sağlayıcınız teşhis edilirse bununla başa çıkmak için bir plan yapmanıza yardımcı olabilir.
- Bir idrar testi için, sağlayıcınız enfeksiyon ve preeklampsi belirtileri için idrarınızın bir örneğini kontrol edecektir.
- Anne kan testleri, aneminin yanı sıra sifiliz, hepatit B ve HIV dahil olmak üzere hamileliğinizi etkileyebilecek bazı enfeksiyonları belirlemenize yardımcı olabilir. Kan testleri, bebeğinizde hamilelik sırasında tedavi edilebilecek bir durum olan Rh hastalığı olup olmadığını da belirleyebilir.
Adım 4. Fetal büyümeyi çok az riskle veya hiç risk olmadan izlemek için bir ultrason çekin
Ultrason sırasında, sağlık uzmanınız bebeğinizin ve iç organlarınızın bir görüntüsünü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanacaktır. Dönüştürücünün karnınızın üstünde kullanıldığı bir karın ultrasonu veya vajinanıza daha küçük bir dönüştürücünün yerleştirildiği bir transvajinal ultrason önerilebilir. Her iki yöntemin de hafif bir rahatsızlık dışında bilinen bir riski yoktur.
- Genel olarak, uygun gelişimi sağlamak için ilk üç aylık dönemde (cenin büyümesini kontrol etmek ve son tarihi belirlemek için) ve ikinci üç aylık dönemde size bir ultrason sunulacaktır. Bununla birlikte, daha yüksek riskli bir hamileliğiniz varsa, bu test daha sık önerilebilir.
- Ultrasonunuza hazırlanmak için, muayene gününde normalde yaptığınız gibi yiyin, için ve ilaçlarınızı alın. Transabdominal ultrason alıyorsanız, işlemden önce mesanenizi doldurun. Transvajinal ultrason için mesanenizi boşaltın.
Adım 5. Doğum kusurlarını test etmek için ilk trimester taraması isteyin
Çoğu hamilelik sırasında ilk trimester taraması sunulur ve bir ultrason artı temel bir kan testinden (anne kanında) oluşur. Noninvaziv tarama, bebeğinizin Down sendromu ve kalp sorunları gibi bazı doğum kusurları için risk altında olup olmadığını görmek içindir. Genellikle hamileliğin 11-14 haftalarında yapılır.
İlk trimester taraması kesin olmadığından, sonuçlar anormal ise doktorunuz muhtemelen ek testler veya genetik danışmanlık önerecektir
Adım 6. Belirli koşulları tespit etmek için dörtlü bir kan testi yapın
İkinci üç aylık döneminizde, sağlık uzmanınız başka bir tür kan testi önerebilir. Dörtlü tarama veya çoklu işaretleyici tarama olarak adlandırılan bu test, belirli kromozomal durumları (Down sendromu gibi) ve ayrıca nöral tüp kusurlarını (beyin veya omurilik). Bu korkutucu olsa da, doğum öncesi ve doğum sonrası bakım hakkında karar vermenize yardımcı olacak sonuçları bilmeyi tercih edebilirsiniz.
Bu test bir teşhis prosedüründen ziyade bir taramadır. Size bir teşhis koymaz, ancak bebeğinizin belirli bir durumu olma ihtimalini verir. Bu, ek testlerin gerekip gerekmediğini belirlemenize yardımcı olabilir
Adım 7. Genetik anormallikleri belirlemek için doğum öncesi hücresiz DNA taramasını tercih edin
Doğum öncesi hücresiz DNA taraması, annenin kanına bakarak bebeğinizin DNA'sını inceleyen invaziv olmayan bir testtir. Genellikle 9 haftalık hamilelikten sonra yapılır ve Down sendromu gibi kromozom sorunlarının taranmasına yardımcı olabilir. Ayrıca bebeğin cinsiyeti ve kan grubu hakkında bilgi verebilir.
Doğum öncesi hücresiz DNA taraması tüm gebelikler için, özellikle çoğul gebelikler (yani ikizler veya üçüzler) için önerilmez. Bununla birlikte, ultrasonunuz anormallikler gösteriyorsa veya doğum kusurlu bir bebeğiniz varsa, bu test yararlı bir tarama seçeneği olabilir
Adım 8. Daha kesin bir tanı için amniyosentez düşünün
Amniyosentez, daha önceki taramalarda tespit edilen kromozomal bozuklukları ve açık nöral tüp defektlerini (spina bifida gibi) doğrulayabilen bir tanı testidir. Amniyosentez sırasında doktorunuz karnınıza ince bir iğne sokar ve bebeğinizi çevreleyen amniyotik sıvıdan küçük bir örnek alır. Aile geçmişiniz garanti ediyorsa, amniyosentez diğer genetik kusurların ve bozuklukların teşhisine de yardımcı olabilir. Genellikle hamileliğin 15. ve 20. haftaları arasında sunulur.
- Amniyosentez, prosedürün bir sonucu olarak insanların %0.1-0.3'ünün düşük yapmasıyla bir miktar risk taşır.
- İşlemin riskli olması nedeniyle tüm gebeliklerde amniyosentez önerilmemektedir. Bununla birlikte, daha önceki tarama testlerinden elde edilen anormal sonuçların teşhis edilmesine yardımcı olabilir ve ayrıca 35 yaşın üzerindekiler de dahil olmak üzere kromozomal anormallik riski yüksek olan kişiler için önerilebilir.
Adım 9. Anormal bir taramadan sonra koryon villus örneklemesini (CVS) tartışın
Bu test için doktorunuz karnınıza bir iğne yerleştirerek veya vajinanıza küçük bir tüp sokarak plasentanızdan küçük bir parça alacaktır. Bu doku bebeğinizle aynı genetik materyali içerir ve Down sendromu ve diğer genetik durumlar için test edilebilir. Bu prosedür, daha önceki tarama testlerinde tespit edilen sorunların teşhis edilmesine yardımcı olabilir, ancak amniyosentez gibi düşük yapma riski taşır. İlk üç aylık dönemde yapılabilir ve babalığın belirlenmesine de yardımcı olabilir.
Bazı riskler taşıdığı için CVS her durumda önerilmez. Ancak amniyosentezden daha erken yapılabileceğinden, diğer taramalarda anormal sonuçlar alan ve hamileliğinin erken döneminde kesin yanıt almak isteyen kadınlara yardımcı olabilir
Adım 10. 26. haftada veya önerildiğinde gestasyonel diyabet testi yapın
Gestasyonel diyabet, hamileliğinizi ve bebeğinizin sağlığını etkileyebilecek yüksek kan şekerine neden olur. Vücut kitle indeksiniz yüksekse, gestasyonel diyabet için daha yüksek risk altındasınız. Aileniz ve tıbbi geçmişiniz de doktorunuzun gestasyonel diyabete dikkat etmesine neden olabilir. Gestasyonel diyabet, hamileliğinizi zorlaştırabilirken, teşhis konulduktan sonra diyet, egzersiz ve ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir.
Gestasyonel diyabet testi için doktorunuz sizden özel bir glikoz solüsyonu içmenizi isteyecek ve ardından birkaç saat boyunca çeşitli zamanlarda numuneler alarak kanınızdaki şeker seviyesini ölçecektir. Gestasyonel diyabet testine hazırlanmak için test günü yemekten kaçınmanız istenebilir
Adım 11. Yenidoğan bebeğinize bulaşmasını önlemek için B Grubu streptokok olup olmadığını kontrol edin
B Grubu streptokok (GBS), alt genital sistemde bulunan bir bakteri türüdür. Kadınların yaklaşık %20'sinde bulunur ve hamilelikten önce genellikle zararsızdır. Ancak hamilelik ve doğum sırasında GBS bebeğe bulaşabilir ve ciddi hastalıklara yol açabilir. Bu risk korkutucu olsa da, pozitif test yaparsanız, antibiyotik almak da dahil olmak üzere GBS'nin çocuğunuza geçmesini önlemek için atabileceğiniz bazı kolay adımlar vardır.
Hamileliğinizin 35-37. haftaları arasında size muhtemelen vajinal ve rektal GBS kolonizasyon testi teklif edilecektir
İpuçları
- Doğum öncesi testler hakkında karar vermenize yardımcı olması için bir dini bakandan veya aile danışmanından rehberlik almayı düşünün. Bu uzmanlar genellikle kararsızlık ve belirsizlik, gelecekle ilgili korku ve ebeveyn kaygıları ile başa çıkmanıza yardımcı olacak donanıma sahiptir.
- Çoğu testin uygulanabilecekleri bir zaman aralığı olduğundan, doğum öncesi prosedürler hakkında karar vermek için kendinize zaman tanıyın.