Aile üyeleriniz kanserle uğraştıysa veya size kanser öncesi bir durum teşhisi konduysa, kanserin erken belirtilerine karşı uyanık olmak isteyebileceğiniz anlaşılabilir. Kanserin belirtileri, şiddeti ve büyümesi her bireye tamamen özel olduğundan, vücudunuzdaki herhangi bir değişikliğe dikkat etmek önemlidir. Belirli bir kanser geliştirme riskinizi belirlemek için doktorunuzla genetik test yapma konusunda da konuşabilirsiniz. Risklerinizin farkında olmak ve olası semptomları izlemek, kanser erken teşhis edilirse hayatta kalma şansınızı artırabilir.
adımlar
Bölüm 1/3: Erken Kanser Belirtilerini Tanımak
Adım 1. Cildinizdeki değişiklikleri arayın
Cilt kanserleri, cildinizin rengini değiştirerek daha koyu, daha sarı veya daha kırmızı olmasına neden olabilir. Cildiniz renk değiştirirse, birinci basamak doktorunuz veya dermatoloğunuzla randevu alın. Ayrıca daha fazla saç büyümesi veya kaşıntılı cilt fark edebilirsiniz. Benleriniz varsa, görünümlerindeki değişiklikleri izlemelisiniz. Kanserin başka bir belirtisi, kalınlaşan olağandışı bir yumru veya vücut bölgesidir.
İyileşmeyen yaraları veya ağzınızda veya dilinizde beyaz lekeleri gözlemleyin
Adım 2. Bağırsak veya mesane değişikliklerini izleyin
Geçmeyen kabızlık, ishal veya dışkınızın boyutunda herhangi bir değişiklik varsa, bunlar kolon kanserini gösterebilir. Prostat veya mesane kanseri belirtileri şunları içerebilir:
- ağrılı idrara çıkma
- Normalden daha fazla veya daha az idrara çıkma ihtiyacı
- Olağandışı kanama veya akıntı
Adım 3. Kilo verip vermediğinizi belirleyin
Kilo verdiyseniz ancak diyet yapmıyorsanız, açıklanamayan kilo kaybınız var demektir. 10 kilodan fazla kaybetmek pankreas, mide, yemek borusu veya akciğer kanserinin erken bir belirtisidir.
Ayrıca yemek yedikten sonra yutma güçlüğü çekebilir veya hazımsızlık yaşayabilirsiniz. Bunlar yemek borusu, boğaz veya mide kanseri belirtileridir
Adım 4. Yaygın hastalık belirtilerine dikkat edin
Kanserin en erken semptomlarından bazıları, bazı önemli farklılıklarla birlikte soğuk algınlığı semptomları gibi görünebilir. Öksürük, yorgunluk, ateş veya açıklanamayan ağrı (şiddetli baş ağrısı gibi) fark edebilirsiniz. Yaygın hastalıkların aksine, dinlendikten sonra kendinizi daha iyi hissetmezsiniz, öksürük geçmez ve ateşiniz olmasına rağmen herhangi bir enfeksiyon belirtisi olmayabilir.
Ağrı, yaşadığınız kanserin en erken belirtilerinden biri olabilir. Ateş, genellikle kanser ilerledikten sonra bir semptomdur
Adım 5. Kendi kendine teşhis koymaktan kaçının
Birkaç semptom fark ettiğiniz için kesinlikle kanser olduğunuzu varsaymayın. Kanser semptomları büyük ölçüde değişebilir ve spesifik olmayabilir. Bu, birçok benzer semptomun, şiddeti değişen bir dizi başka sağlık sorununu gösterebileceği anlamına gelir.
Örneğin yorgunluk pek çok anlama gelebilir, bunlardan sadece biri kanserdir. Bunun yerine yorgunluk, yaşadığınız farklı bir durumun yalnızca bir belirtisi olabilir. Bu nedenle doğru bir tıbbi teşhis önemlidir
Bölüm 2/3: Kanser Taraması
Adım 1. Meme kanseri taraması yaptırın
Mamogramlar, topakları tarayan memenin röntgenidir. 40 ile 44 yaşları arasındaysanız, her yıl mamografi çektirmek isteyip istemediğinizi seçebilirsiniz. Amerikan Kanser Derneği'ne göre, 45 ila 54 yaş arasındaki kadınlar her yıl mamografi çektirmelidir. 55 yaşın üzerindeyseniz, yıllık taramaya devam edebilir veya iki yılda bir onları alabilirsiniz.
Tüm kadınlar aylık kendi kendine meme muayenesi (KKMM) yapmalıdır. Doktorunuz veya hemşireniz size meme dokusundaki değişiklikleri nasıl arayacağınızı öğretebilir. 74 yaş ve üzerindeki kadınların yaşam beklentisi 10 yıldan fazla olmadığı sürece mamografi taramasına gerek yoktur
Adım 2. Kolon veya rektum kanseri ve polip testi yapın
50 yaşında, herkes düzenli olarak test edilmelidir. Doktorunuza kanser ve polip taraması yapıp yapamayacağınızı sorun. Bu tarama, her beş yılda bir (esnek sigmoidoskopi, çift kontrastlı baryumlu lavman veya sanal kolonoskopi gibi) veya 10 yılda bir (kolonoskopi yapılıyorsa) test edilmeye dayanır.
Sağlık uzmanınız polip testi yapamıyorsa kolon ve rektum kanseri için test yaptırın. Her yıl kan testi (guaiac bazlı dışkıda gizli kan testi) veya dışkı immünokimyasal testi (FIT) yaptırmalısınız. Ayrıca her üç yılda bir dışkı DNA testi de yapabilirsiniz
Adım 3. Rahim ağzı kanseri için Pap testleri yaptırın
Pap testleri, insan papilloma virüsüne (HPV) karşı aşılanmış olsanız bile rahim ağzı kanserini teşhis etmek için önemlidir. 21 ile 29 yaşları arasında bir kadınsanız, her üç yılda bir Pap testi yaptırın ve yalnızca anormal Pap testi sonucu alırsanız HPV testi yaptırın. 30 ile 65 arasındaysanız, her beş yılda bir Pap testi ve HPV testi ("birlikte test" olarak adlandırılır) yaptırın. HPV taraması yapmak istemiyorsanız, her üç yılda bir Pap testi yaptırabilirsiniz.
- Rahim ağzı kanseri nedeniyle olmayan total histerektomi geçirdiyseniz, düzenli Pap testlerine ihtiyacınız yoktur.
- 65 yaşın üzerindeyseniz ve son 10 yılda normal sonuçlarla düzenli testler yaptıysanız, artık test yaptırmanıza gerek yoktur.
- Ciddi bir servikal kanser öncesi geçmişiniz varsa, tanıdan sonra en az 20 yıl boyunca test yaptırmalısınız (bu, 65 yaşından sonra test anlamına gelse bile).
Adım 4. Akciğer kanserini teşhis etmek için bir BT taraması yapın
Herkesin akciğer kanseri taraması yapması gerekmez. 55 ile 74 yaşları arasındaysanız, sağlığınız iyiyse ve çok sigara içiyorsanız veya yoğun sigara içme geçmişiniz varsa, akciğer kanseri aramak için BT taraması yaptırmalısınız. Çok sigara içip içmediğinize karar vermek için, hala sigara içip içmediğinizi ve 30 "paket yılı" geçmişiniz olup olmadığını belirleyin.
- Ayrıca, son 15 yıl içinde bırakmış olsanız bile, 30 paket-yıllık bir geçmişiniz varsa, çok sigara içen biri olarak kabul edilebilirsiniz.
- Yıllık paket miktarınızı belirlemek için, günde içtiğiniz paket sayısını, içtiğiniz yıl sayısıyla çarpın. Yani 20 yıl boyunca günde iki paket sigara içtiyseniz, paket yılınız 40'tır. Puro, pipo ve sigarilloların paket yıllarını belirlemek için çevrimiçi bir hesap makinesi de kullanabilirsiniz:
Adım 5. Diğer kanserler için tarama hakkında doktorunuzla konuşun
Birkaç kanser türünün kesin bir yönergesi olmadığından, risk faktörlerinizi doktorunuzla tartışmalısınız. Doktorunuz taramaya ihtiyacınız olup olmadığını önerebilir. Ağız kanserleri için diş hekiminizden tarama önerileri almalısınız. Genel olarak, aşağıdakiler için tarama yaptırmanız gerekip gerekmediğini doktorunuza sorun:
- Prostat kanseri
- Endometriyal (rahim) kanseri
- Tiroid kanseri
- Lenfoma
- Testis kanseri
Bölüm 3/3: Genetik Risk Testi
Adım 1. Doktorunuzla konuşun
Herkesin kanser riskini belirlemek için genetik teste ihtiyacı yoktur. Genetik kanser geliştirme riskinizi bilmekten fayda göreceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşun ve doktorun tüm ailenizi ve kişisel tıbbi geçmişinizi bildiğinden emin olun. Doktorunuz (ve genetik danışmanınız), kanser için kişisel bir tıbbi risk olup olmadığına ve sorumlu genler için kendinizi test ettirmenin makul olup olmadığına karar vermenize yardımcı olabilir.
Genetik olarak test edilebilen birçok kanser nispeten nadirdir, bu nedenle testten geçmenin sizin için anlamlı olup olmadığını tartışmak önemlidir
Adım 2. Genetik testlerin risklerini ve faydalarını tartın
Genetik testler kanser riski altında olup olmadığınızı belirleyebileceğinden, ne sıklıkta fizik muayene ve tarama yapılacağına karar vermede yardımcı olabilir. Ancak, genetik testlerin çok az yanıt verebileceğini, yanlış okunabileceğini ve stres ve endişe yaratabileceğini unutmayın. Ayrıca binlerce dolara mal olabilir. Birçok sigorta şirketinin bunu karşılaması gerekmez, bu nedenle faturanın ne kadarından sorumlu olacağınızı görmek için sigorta sağlayıcınıza danışın. Uzmanlar, aşağıdaki durumlarda genetik test yaptırmanızı önerir:
- Siz veya aileniz belirli bir kanser için yüksek riske sahipsiniz
- Test, genetik bir değişikliğin olup olmadığını açıkça gösterebilir.
- Sonuçlar gelecekteki tıbbi bakımı planlamanıza yardımcı olacaktır.
Adım 3. Hangi kanserlerin mevcut genetik testlere sahip olduğunu belirleyin
50'den fazla kalıtsal kanser sendromu türünden sorumlu genleri belirlemek için testler mevcuttur. Belirli bir kanser türünden sorumlu bir gen için pozitif test yaparsanız, bunun o kansere yakalanacağınız anlamına gelmediğini anlayın. Aşağıdaki kanser sendromları taranabilir genlerle ilişkili olabilir:
- Kalıtsal meme kanseri ve yumurtalık kanseri sendromu
- Li-Fraumeni sendromu
- Lynch sendromu (kalıtsal polipsiz kolorektal kanser)
- Ailesel adenomatöz polipoz
- retinoblastom
- Çoklu endokrin neoplazi tip 1 (Wermer sendromu) ve tip 2
- Cowden sendromu
- Von Hippel-Lindau sendromu
Adım 4. Genetik testi yaptırın
Her ikiniz de bundan fayda göreceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuz genetik test isteyebilir. Küçük bir vücut dokusu veya sıvısı (kan, tükürük, ağzınızdaki hücreler, cilt hücreleri veya amniyotik sıvı gibi) vermeniz gerekecektir. Bu numune, numunenizi analiz edecek ve sonuçları doktorunuza geri gönderecek bir laboratuara gönderilir.
Çevrimiçi bir genetik test hizmeti kullanmak mümkün olsa da, ayrıntılı ve kişiselleştirilmiş bilgi alabilmeniz için doktorunuz veya genetik danışmanınızla birlikte çalışmak daha iyidir
Adım 5. Sonuçları doktorunuzla tartışın
Genetik taramanız belirli bir kanser türü için pozitif çıkarsa, doktorunuz veya genetik danışmanınız daha fazla tarama veya önleyici seçenekler hakkında size danışacaktır. Genetik danışmanlar ayrıca duygusal destek sunmak ve sizi destek grupları ve diğer kaynaklarla temasa geçirmek için eğitilmiştir.