Böbrek yetmezliği olarak da bilinen böbrek yetmezliği iki farklı şekilde görülebilen bir durumdur: kendini aniden gösterdiğinde akut ve en az üç ay içinde yavaş yavaş geliştiğinde kronik. Akut böbrek yetmezliği, kronik böbrek yetmezliğine yol açma potansiyeline sahiptir. Her iki böbrek yetmezliği türü sırasında da böbrekleriniz, vücudunuzun sağlıklı kalması için gerekli işlevleri yerine getiremez. Tipler arasındaki bu benzerliğe rağmen, iki tür böbrek yetmezliğinin nedenleri, semptomları ve tedavileri önemli ölçüde farklılık gösterir. Bu hastalığın semptomlarını ve nedenlerini öğrenmek ve iki formu ayırt edebilmek, size veya sevdiğiniz birine böbrek yetmezliği teşhisi konulduysa faydalı olabilir.
adımlar
Bölüm 1/2: Böbrek Yetmezliğinin Belirtilerini Tanımak
Adım 1. Herhangi bir idrar değişikliğini takip edin
Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliğine sıklıkla yüksek idrar çıkışı veya idrar çıkışının olmaması eşlik eder. Özellikle kronik böbrek yetmezliğine idrar kaçırma ve/veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları eşlik eder. Renal tübüllerin hasar görmesi, poliüri ile sonuçlanır, bu da aşırı idrar üretimi anlamına gelir ve genellikle böbrek yetmezliğinin başlangıç evrelerinde ortaya çıkar. Kronik böbrek yetmezliği, genellikle durumun daha ileri formlarında ortaya çıkan idrar miktarının azalmasına da neden olabilir. Diğer idrar değişiklikleri şunları içerebilir:
- Proteinüri: Böbrek yetmezliği sırasında idrara protein ve kırmızı kan hücreleri sızar. İdrardaki protein köpüklü idrara neden olur.
- Hematüri: Koyu turuncu idrar, idrardaki kırmızı kan hücrelerinin sonucudur.
Adım 2. Ani yorgunluk hissini takip edin
Akut böbrek yetmezliğinin ilk belirtilerinden biri yorgunluktur. Bunun nedeni, vücudunuzda yeterli miktarda oksijen taşıyan kırmızı kan hücresi bulunmadığında ortaya çıkan anemi olabilir; daha az oksijen yorgun ve soğuk hissetmenize neden olur. Aneminin başlangıcı, böbreklerin, kemik iliğinizi kırmızı kan hücreleri yapması için tetikleyen eritropoietin (EPO) hormonunu üretmesine bağlanır. Ancak böbrekler hasar gördüğü için daha az EPO üretir ve dolayısıyla daha az kırmızı kan hücresi üretilir.
Adım 3. Vücudunuzdan herhangi birinin şişip şişmediğine dikkat edin
Ödem, vücudunuzda sıvı birikmesinin tıbbi terimidir ve hem akut hem de kronik böbrek yetmezliğinde ortaya çıkabilir. Böbrekleriniz artık gerektiği gibi çalışmadığında, hücrelerde sıvı birikir ve şişmeye neden olur. Bu çoğunlukla eller, ayaklar, bacaklar ve yüzde olur.
Adım 4. Baş dönmesi veya zihinsel olarak halsiz hissediyorsanız bir doktora görünün
Baş dönmesi, zayıf konsantrasyon ve zihinsel ilgisizlik, beyninize yeterince kırmızı kan hücresi ulaşmadığından anemi ile ilişkili olabilir.
Adım 5. Hissedebileceğiniz herhangi bir üst sırt, bacak veya yan ağrıyı takip edin
Polikistik böbrek hastalığı (PKD), böbreklerde ve bazen karaciğerde sıvı dolu kistlerin oluşmasına neden olur; bunlar acı verici olabilir. Kistlerdeki sıvı, alt ekstremitelerdeki sinirlere zarar verebilecek, nöropati, bir veya daha fazla periferik sinirin işlev bozukluğu ile sonuçlanabilecek toksinler içerir. Nöropati, sırayla, alt sırt ve bacaklarda ağrıya neden olur.
Adım 6. Nefes darlığı, ağız kokusu ve/veya ağzınızda metalik bir tat olup olmadığına dikkat edin
Böbrekleriniz iflas etmeye başladığında, çoğunlukla asidik olan metabolik atıklar vücutta birikmeye başlar. Akciğerler, hiperventilasyon yoluyla karbondioksiti uzaklaştırarak bu yüksek asitliği telafi etmeye çalışacaktır. Bu, nefesinizi alamadığınızı hissetmenize neden olacaktır.
Akciğerlerde normal nefes almayı zorlaştıran su birikimi de olabilir. Bunun nedeni, çevredeki sıvı nedeniyle akciğerlerin inspirasyon sırasında yeterince genişleyememesidir
Adım 7. Aniden çok kaşınıyorsanız veya kuru cildiniz varsa not alın
Kronik böbrek yetmezliği kaşıntıya (kaşıntı için tıbbi terim) neden olur. Bu kaşıntı, kanınızda fosfor biriktikçe oluşur. Tüm gıdalar belirli bir miktarda fosfor içerir, ancak süt ürünleri gibi bazı gıdalar diğerlerinden daha fazla fosfor içerir. Sağlıklı böbrekler vücuttaki fosforu filtreleyebilir ve çıkarabilir. Ancak kronik böbrek yetmezliği sırasında fosfor vücudunuzda kalır ve deride kristaller oluşturarak kaşıntıya neden olur.
Adım 8. Bazı durumlarda, hastalığın sonraki aşamalarına kadar belirgin bir semptom olmayabileceğini unutmayın
Bu özellikle kronik böbrek yetmezliği durumunda geçerlidir; Bu durumda, semptomlar ancak böbrek artık vücuttan atık ürünleri çıkaramadığında veya su dengesini koruyamazsa ortaya çıkar.
Bölüm 2/2: Böbrek Yetmezliği için Risk Faktörlerinin Belirlenmesi
Adım 1. Akut böbrek yetmezliğine yol açan koşulların farkında olun
Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliğinden önce genellikle belirli tıbbi durumlar gelir. Aşağıdaki durumlardan herhangi birine sahip olduğunuzu biliyorsanız, geliştirebileceğiniz böbrek yetmezliği benzeri semptomlara karşı özellikle dikkatli olun ve daha fazla rehberlik için derhal doktorunuza danışın:
- Miyokard enfarktüsü veya kalp krizi.
- İdrar yollarının tıkanıklıkları.
- Rabdomiyoliz veya kas yıkımı nedeniyle böbrek hasarı.
- Hemolitik üremik sendrom veya böbrek içindeki küçük damarların tıkanması.
Adım 2. Kronik böbrek yetmezliğinin yaygın nedenlerinin farkında olun
Böbrek yetmezliğine atfedilen semptomlar fark ederseniz ve aşağıdaki durumlardan birine sahipseniz, daha fazla rehberlik için doktorunuza danışın. Kronik böbrek yetmezliğine yol açabilecek durumlar şunlardır:
- Kötü kontrollü diyabet.
- Uzun süredir devam eden hipertansiyon veya yüksek tansiyon.
- Kronik glomerülonefrit veya böbrekteki küçük filtrelerin iltihabı.
- Polikistik böbrek hastalığı, Alport sendromu veya Sistemik Lupus gibi bazı genetik hastalıklar.
- Böbrek taşı.
- Reflü nefropatisi veya idrarın geriye doğru böbreklere geri akışı.
Adım 3. Böbrek yetmezliğinin nasıl teşhis edildiğini öğrenin
Kronik veya akut böbrek yetmezliği teşhisi genellikle kan testleri, görüntüleme testleri, idrar çıkışı ölçümleri, idrar testleri veya böbrek biyopsisi şeklini alır.
