Bazen sosyal fobi olarak da bilinen sosyal anksiyete bozukluğu (SAD) çok yaygın bir durumdur, ancak diğer bazı zihinsel sağlık problemlerini tanımlamak ve hatta bunlarla karıştırılması zor olabilir. SAD'den muzdarip bir kişi, olay yerine veya sosyal ortamlara konduğunda genellikle aşırı derecede gergin veya korkulu hisseder. Hatta titreme, terleme ve kızarma gibi fiziksel sinirlilik belirtilerine sahip olabilirler. Sizin veya sevdiğiniz birinin sosyal kaygısı olduğundan endişeleniyorsanız, izleyebileceğiniz bazı yaygın işaretler vardır.
adımlar
Yöntem 1/6: SAD'yi Anlamak
Adım 1. SAD semptomlarını öğrenin
SAD'nin en yaygın semptomlarından bazılarını bilmek, bozukluğu tanımanıza yardımcı olacaktır. SAD'den muzdarip insanlar, yabancılarla yüzleşmek veya başkaları tarafından gözlemlenmek ve muayene edilmek zorunda kalabilecekleri durumlardan aşırı korkarlar. Bu durumlar arasında topluluk önünde konuşma, sunumlar, yeni insanlarla tanışma ve sosyal etkileşimler yer alır. SAD'si olan biri böyle bir duruma şu şekilde yanıt verebilir:
- yoğun kaygı yaşamak
- durumdan kaçınmak
- Kızarma, titreme veya kusma gibi fiziksel kaygı belirtileri sergilemek
Adım 2. Normal kaygı ile sosyal kaygıyı ayırt edin
Herkes bazen kaygı yaşar. Topluluk önünde konuşma, etkileşim veya başkaları tarafından gözlemlenmeyi içeren yeni bir durum veya durum, normal olan biraz endişe ve korku içerebilir. Bu tür kaygılar, yaklaşan duruma hazırlanmanıza yardımcı olur. Sorun, bu korku ve endişe ezici olduğunda, sizi gerçekleştiremez hale getirdiğinde, mantıksız olduğunda ve/veya sizi durumdan kaçınmaya veya kaçmaya zorladığı zaman ortaya çıkar.
- Normal kaygı şunları içerir: toplum önüne çıkma, konuşma veya performanstan önceki endişe; yabancılarla tanışırken utangaçlık veya beceriksizlik; veya yeni bir sohbete veya sosyal etkileşime başlarken huzursuzluk.
- Sosyal kaygı şunları içerir: aşırı yüksek kaygı ve başarısızlık korkusu, terleme, titreme ve nefes darlığı gibi fiziksel belirtiler; performansla ilgili olumsuz düşünceler; yeni insanlarla yüzleşirken aşırı ve abartılı korku ve dehşet duyguları; aşırı endişe ve ne pahasına olursa olsun onlardan kaçınma ihtiyacı; ve utanacağınızdan veya reddedileceğinizden korktuğunuz için bir sosyal buluşma davetini reddetmek.
Adım 3. SAD için risk faktörlerinizi düşünün
Bazı insanlar deneyimler, genetik ve kişilik nedeniyle SAD geliştirme riski daha yüksektir. Bu risk faktörlerinden herhangi birine sahipseniz, bu SAD alacağınız anlamına gelmez, ancak SAD geliştirme riskiniz daha yüksektir. Halihazırda SAD'niz varsa, risk faktörlerinin farkında olmak, buna neyin sebep olabileceğini anlamanıza yardımcı olabilir.
-
Zorbalık.
Aşağılanma veya zorbalık gibi çocukluk çağı travmaları sosyal fobiler ve korkular yaratabilir. Ayrıca akranlarına uyum sağlayamama duygusu sosyal kaygıya neden olabilir.
-
Kalıtsal faktörler.
Sosyal fobi belirtileri de gösteren bir ebeveynle büyümek. Genellikle bir bakıcı sosyal durumda mücadele ettiğinde, sosyal becerilerin sınırlı gelişimine ve çocuklarının kaçınmacı davranışlarına yol açan sosyal olaylardan kaçınan bir ortam yaratır.
-
Utangaçlık.
Utangaçlık kişinin kişiliğiyle ilgilidir ve bir bozukluk değildir, ancak sosyal kaygısı olan birçok insan da utangaçtır. Ancak sosyal kaygının “normal” utangaçlıktan çok daha şiddetli olduğunu unutmayın. Sadece utangaç olan insanlar, sosyal anksiyete bozukluğu olan kişilerin yaşadığı gibi acı çekmezler.
Adım 4. SAD ve diğer akıl sağlığı sorunları arasındaki ilişkiyi öğrenin
Bazı zihinsel sağlık sorunları SAD ile ilişkilidir ve diğerleri SAD tarafından neden olabilir veya yoğunlaşabilir. SAD ile karıştırılabilecek veya SAD ile ilgili olabilecek diğer ruh sağlığı sorunlarının farkında olmak önemlidir.
-
SAD ve Panik Bozukluk.
Panik bozukluklar, genellikle kalp krizi gibi hissedebilen kaygıya fiziksel tepki gösteren bir kişiyi ifade eder. SAD, Panik Bozukluktan farklıdır, ancak her iki bozukluk da bir arada bulunabilir. İki bozukluğun karıştırılmasının nedenlerinden biri, panik bozukluğu olan kişilerin, kendilerini görebilecek ve yargılayabilecek kişilerin etrafında panik atak geçirmelerini önlemek için genellikle sosyal durumlardan kaçınmalarıdır. SAD'li insanlar korku nedeniyle sosyal durumlardan kaçınırlar.
-
SAD ve Depresyon.
Depresyon, SAD ile ortak bir tanıdır çünkü SAD'li kişiler diğer insanlarla temaslarını sınırlama eğilimindedir. Bu, yalnızlık hissi yaratır ve depresyona neden olabilir veya depresyonu şiddetlendirebilir.
-
SAD ve Madde Suistimali.
SAD'li kişiler arasında daha yüksek alkolizm ve diğer madde kötüye kullanım oranları vardır. SAD'li kişilerin yaklaşık %20'si alkol kötüye kullanımından muzdariptir. Bu, alkol ve uyuşturucunun sosyal ortamlardaki kaygıyı azaltıcı etkilerinden kaynaklanıyor olabilir.
Yöntem 2/6: Sosyal Bir Ortamda SAD'yi Tanımak
Adım 1. Korkuya dikkat edin
Bir sosyal etkinlikte olay yerine getirilme düşüncesiyle dehşete kapılır mısınız? İnsanların seni yargılamasından mı korkuyorsun? Bu korku, başkalarının önünde kişisel bir soru sorulmasından veya herhangi bir sosyal toplantıya davet edilmekten kaynaklanabilir. SAD'niz varsa, bu korku düşüncelerinize hakim olur ve paniğe kapılmanıza neden olur.
Örneğin, SAD'niz varsa, bir arkadaşınız tanımadığınız kişilerin önünde size bir soru sorduğunda bir korku duygusu hissedebilirsiniz. İnsanların söyledikleriniz için sizi yargılayacağından endişelenebilir ve sonuç olarak bir şey söylemekten çok korkabilirsiniz
Adım 2. Sosyal bir ortamda ne zaman bilinçli hale geldiğinize dikkat edin
SAD'nin yaygın bir semptomu, bir kişinin başkalarıyla nasıl etkileşime girdiğini belirleyen bir öz-bilinç hissidir. SAD'li insanlar her zaman kendilerini utandıracaklarından veya bir şekilde reddedileceklerinden korkarlar. Sosyal bir ortamda, sosyal bir etkileşimden önce veya halka açık bir konuşmadan önce son derece bilinçli hissediyorsanız, SAD'niz olabilir.
Örneğin, gerçekten tutkulu olduğunuz bir konuyu tartışırken söyleyecek değerli hiçbir şeyinizin olmadığını düşünüyorsanız, sosyal kaygınız olabilir. Fikirlerinize ve görüşlerinize katkıda bulunmak yerine, diğer insanların giyim tarzınızı beğenmediği veya zeki olduğunuzu düşünmediği düşüncelerine takıntılı olabilirsiniz
Adım 3. Sosyal ortamlardan kaçınıp kaçınmadığınızı düşünün
SAD'li birinin ortak bir özelliği, sosyal bir ortamda konuşmaya veya etkileşime girmeye zorlanabilecekleri durumlardan kaçınmaktır. Sosyal etkileşimlerden kaçınmak veya başkalarının önünde konuşmak zorunda kalmak için yolunuzdan çıkıyorsanız, sosyal kaygınız olabilir.
Örneğin, bir partiye davet edildiyseniz ancak diğer insanlarla takılma konusunda çok gergin olduğunuz için gitmeyi reddediyorsanız, sosyal kaygınız olabilir
Adım 4. Tartışmalar sırasında ne sıklıkla sessiz kaldığınızı düşünün
SAD'li insanlar genellikle düşüncelerini dile getirme konusunda çok gergin oldukları için tartışmaların gerisinde kalırlar. Söylediklerinin başkalarını memnun etmeyeceğinden veya alay konusu olacağından korkarlar. Korkudan konuşmalar sırasında kendinizi sık sık sessiz kalıyorsanız, bu sizin SAD'niz olduğunu gösterebilir.
Örneğin, başkalarıyla bir tartışma içindeyseniz, görüşlerinizi dile getiriyor musunuz veya başkalarıyla göz temasından kaçınarak yavaşça geriliyor musunuz?
Yöntem 3/6: Okulda veya İşyerinde SAD'yi Tanımak
Adım 1. Yaklaşan bir olay hakkında ne zaman endişelenmeye başladığınızı takip edin
SAD'li kişiler, gerçek olay meydana gelmeden haftalar önce yapacakları bir konuşma veya katıldıkları bir sosyal olay hakkında endişelenmeye başlayacaklardır. Bu endişe, iştahsızlık gibi sindirim sorunlarına ve uyku sorunlarına neden olabilir. Bir konuşmadan önceki gün veya sabah gergin olmanız normal olsa da, etkinlikten haftalar önce gerginseniz bu genellikle bir SAD belirtisidir.
Örneğin, iki hafta sonra bir konuşmanız varsa ve ne söyleyeceğinizi zaten yazdıysanız, kendinizi oldukça hazırlıklı hissetmelisiniz. Bununla birlikte, SAD'li biri, onu gerçekten vermek zorunda kalmadan önce tüm iki hafta boyunca sunum hakkında endişelenerek geceleri ayakta tutulabilir
Adım 2. Derse veya toplantılara ne sıklıkla katıldığınızı düşünün
Sosyal kaygının yaygın bir işareti, sınıfa veya toplantılara katılma isteksizliğidir. Bu, bir soru sormak veya cevaplamak için el kaldırmamak veya grup projesi yerine bireysel bir proje üzerinde çalışmayı seçmemek anlamına gelir. SAD'li insanlar, ekip üyelerinin kendileri hakkında ne düşündüğü konusunda çok endişeli oldukları için genellikle gruplar halinde çalışmaktan kaçınırlar.
Örneğin, sınıfta soru sormak için el kaldırmaktan kaçınırsanız, materyali anlamasanız bile bu bir sosyal kaygı belirtisi olabilir
Adım 3. Herhangi bir fiziksel anksiyete semptomunuz olup olmadığına dikkat edin
SAD'li insanlar genellikle fiziksel ve duygusal kaygı belirtileri gösterirler. Bu fiziksel belirtiler arasında kızarma, terleme, titreme, nefes darlığı ve uyuşukluk sayılabilir.
Örneğin, sınıfta size sesleniliyor ve cevabı biliyor ama cevap vermek yerine kızarıyor, terlemeye başlıyor, nefes alamıyor gibi görünüyorsanız sosyal kaygınız olabilir
Adım 4. Düşüncelerinizi dile getirmek zorunda kalmamak için fikrinizi değiştirip değiştirmediğinizi düşünün
SAD'li insanlar, düşüncelerini yüksek sesle konuşarak haklı çıkarmak zorunda kalmamak için sıklıkla fikirlerini değiştirirler. Ne pahasına olursa olsun yabancılaşmış veya sorgulanmış hissetmekten kaçınmak istiyorlar.
Örneğin, bir grup projesi üzerinde çalıştığınızı ve birinin bir fikir önerdiğini, ancak sizin daha iyi bir fikriniz olduğunu hayal edin. Diğer kişinin daha az verimli olan fikriyle gitmeyi seçebilirsiniz çünkü hemen ortaya çıkmak ve fikrinizi açıklamak zorunda kalmak istemezsiniz
Adım 5. Topluluk önünde konuşma hakkında ne düşündüğünüzü düşünün
SAD'li insanlar, tüm gözlerin üzerlerinde olacağı sunumlar, konuşmalar ve diğer topluluk önünde konuşma örneklerinden kaçınmak için kendi yollarından çıkacaklardır. Topluluk önünde konuşma hakkında ne hissettiğinizi ve bundan kaçınmak için ne sıklıkta yoldan çıktığınızı düşünün.
Bu durumlarda şöyle düşünebilirsiniz: Ya hazırladığımı unutursam? Ya ortada durursam? Ya seans sırasında zihnim boşalırsa? Herkes ne düşünecek? Herkes bana gülecek. Kendimi aptal yerine koyacağım
Yöntem 4/6: Çocuklarda SAD'nin Belirlenmesi
Adım 1. Çocukların SAD geliştirebileceğini unutmayın
SAD genellikle ergenlerde ortaya çıkar, ancak çocuklarda da ortaya çıkabilir. Sosyal fobisi olan yetişkinler gibi, SAD'li çocuklar da yargılanmaktan veya eleştirilmekten o kadar korkarlar ki belirli sosyal durumlardan kaçınmanın yollarını bulmaya çalışabilirler. Bu sadece bir "aşama" veya kötü davranış değildir.
SAD'li çocuklar da korkularını belirtebilecek açıklamalar yapabilirler. Yaygın ifadeler, “Ya eğer aptal görünüyorsam ne olur?” gibi ifadeleri içerir. Ya yanlış bir şey söylersem? Ya karışırsam?
Adım 2. Çocuklarda SAD ve utangaçlığı ayırt edin
Ergenlerde ve yetişkinlerde SAD'ye benzer şekilde, çocukluk SAD'si sadece utangaçlıktan daha fazlasıdır. Çocuğun yeni durumlarda endişe duyması normaldir, ancak yeni duruma maruz kaldıktan ve ebeveynlerinden ve akranlarından destek aldıktan sonra başarılı olabilirler. SAD, bir çocuğun sosyal olma yeteneğine müdahale eder. SAD'li çocuklar okuldan kaçmak, sınıfta soruları cevaplamamak, partilerden kaçmak gibi şeyler yapabilirler.
- SAD olan çocuklar, yetişkinlerin yanı sıra akranları tarafından da aşırı derecede eleştirilme korkusundan muzdariptir. Bu korku genellikle günlük aktivitelere müdahale eder çünkü çocuklar kaygı yaratan durumdan kaçınmak için bir şeyler yapacaklardır. Bazı çocuklar endişe yaratan bir durumdan kaçınmak için ağlar, çığlık atar, saklanır veya başka şeyler yapar. Bazı çocukların kaygıya karşı titreme, terleme ve nefes darlığı gibi fiziksel tepkileri de vardır. Bu semptomların SAD olarak kabul edilmesi için altı aydan fazla sürmesi gerekir.
- Sadece utangaç olan çocuklar bazen aktivitelerden kaçınmaya çalışabilir veya belirli durumlar hakkında hafif kaygı yaşayabilir, ancak kaygı SAD çocuklarında olduğu kadar aşırı veya uzun süreli değildir. Utangaçlık, SAD'nin yapacağı gibi bir çocuğun mutluluğuna müdahale etmeyecektir.
- Örneğin, bir çocuğun kitap raporu vermesi zor olabilir, ancak utangaç bir öğrenci gerektiğinde bunu yapabilir. SAD'li bir çocuk aşırı korku nedeniyle ödevi yapmayı reddedebilir veya hatta bundan kaçınmak için okulu atlayabilir. Bu, rol yapmak veya kötü bir öğrenci olmak olarak yanlış yorumlanabilir, ancak temel neden korkudur.
Adım 3. Çocuğunuzun başkalarıyla nasıl etkileşime girdiğini inceleyin
SAD genellikle çocukları yetişkinlerle ve diğer çocuklarla etkileşim kurmaktan aşırı derecede rahatsız, hatta korkutur. Bir akraba veya oyun arkadaşı ile basit bir konuşma bile ağlamaya, öfke nöbetlerine veya geri çekilmeye neden olabilir.
- Çocuğunuz yeni insanlardan korktuğunu ifade edebilir ve yeni arkadaşlarla tanışmak veya tanıdık olmayan insanların olabileceği sosyal toplantılara gitmek konusunda isteksiz olabilir.
- Ayrıca, özellikle saha gezileri, oyun tarihleri veya okul sonrası etkinlikler gibi diğer insanları içeren etkinliklere katılmayı reddedebilir veya katılmaya çalışabilirler.
- Ağır vakalarda, çocuğunuz bir akranından kalem ödünç almasını istemek veya bir mağazada bir soruyu yanıtlamak gibi görünüşte basit sosyal etkileşimlerde kaygı yaşayabilir. Kalp çarpıntısı, terleme, göğüs ağrısı, titreme, mide bulantısı, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi panik belirtileri gösterebilir.
Adım 4. Çocuğunuzun öğretmenine performansını sorun
SAD'li çocuklar, yargılanmaktan veya başarısız olmaktan korktukları için konsantre olma veya sınıfa katılma konusunda sorun yaşayabilirler. Sınıfta konuşma yapmak veya söz söylemek gibi etkileşim veya performans gerektiren aktiviteleri gerçekleştirmeleri imkansız olabilir.
Bazen SAD, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya öğrenme bozuklukları gibi diğer bozukluklarla birlikte ortaya çıkar. Çocuğunuzun bir tıp veya ruh sağlığı uzmanı tarafından değerlendirilmesini sağlamak, sorunun tam olarak ne olduğunu ve nasıl ele alınacağını bilmeniz açısından önemlidir
Adım 5. Çocuklarda SAD'yi tanımlamanın zorluklarını düşünün
Çocuklarda SAB'yi tanımak zor olabilir, çünkü çocuklar duygularını ifade etmekte zorlanabilirler ve korkuya tepki olarak hareket edebilirler. SAB'li çocukların davranış sorunları olabilir veya SAD ile başa çıkmak için okulu kaçırmaya başlayabilirler. Bazı çocuklarda SAD ile ilişkili korku, patlamalar veya ağlama yoluyla bile ifade edilebilir.
Adım 6. Çocuğunuzun zorbalığa uğrayıp uğramadığını öğrenin
Çocuğunuzun sosyal kaygısının nedeni taciz olabilir veya durumu daha da kötüleştiriyor olabilir. Zorbalığın kurbanı olmak, sosyal anksiyete bozukluğu geliştirmek için önemli bir risk faktörü olduğundan, çocuğunuzun bir tür tacizle uğraşıyor olma ihtimali yüksektir. Çocuğunuzun zorbalığa maruz kalıp kalmadığını öğrenmek ve müdahale etmek için bir plan yapmak için çocuğunuzun öğretmeniyle ve diğer çocukların yanında çocuğunuzu izleyen diğer yetişkinlerle konuşun.
Yöntem 5/6: SAD'yi Yönetme
Adım 1. Derin nefes alıştırması yapın
Stres dönemlerinde artan kalp atış hızı, terleme, kas gerginliği ve genellikle sığ solunum yaşayabilirsiniz. Derin nefes alma, sinir sisteminizi düzenlemeye yardımcı olarak stresin bu olumsuz belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Bir elinizi yanağınıza, bir elinizi karnınıza koyarak başlayın.
- Burnunuzdan derin bir nefes alın, nefes alırken 7'ye kadar sayın.
- Ardından, tüm havayı solumak için mide kaslarınızı sıkarken, 7'ye kadar sayarak ağzınızdan nefes verin.
- İşlemi 10 saniyede bir ortalama bir nefes ile 5 kez tekrarlayın.
Adım 2. Olumsuz düşüncelerinize bir son verin
Olumsuz düşünceler sosyal kaygıyı daha da kötüleştirebilir, bu nedenle olumsuz bir düşünceniz olduğunda kendinizi durdurmak önemlidir. Bir dahaki sefere olumsuz bir düşünceniz olduğunda, öylece gitmesine izin vermeyin. Düşünceyi analiz etmek için bir dakikanızı ayırın ve kusurlarının ne olduğunu görmeye çalışın.
- Örneğin olumsuz bir düşünce, “Bu sunumu yaparken herkesin önünde kendimi aptal yerine koyacağım” olabilir. Kendinizi böyle bir şey düşünürken bulursanız, kendinize sorun, "Kendimi aptal yerine koyacağımı biliyor muyum?" ve "Eğer işleri batırırsam, bu, insanların benim aptal olduğumu düşüneceği anlamına mı geliyor?"
- Bu sorulara vereceğiniz cevaplar “Hayır” ve “Hayır” olmalıdır çünkü insanların ne düşüneceğini ya da ne yapacağını bilemezsiniz. Daha olası sonuç, iyi bir iş çıkarmanız ve kimsenin aptal olduğunuzu düşünmemesidir.
Adım 3. Kendinize iyi bakın
Kendinize iyi bakmanız, sosyal kaygınızla başa çıkmanıza yardımcı olabilir. İyi yemek yemek, yeterince uyumak ve düzenli egzersiz yapmak zihinsel ve fiziksel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. İyi yediğinizden, yeterince uyuduğunuzdan ve kendinizi en iyi şekilde hissetmek için düzenli egzersiz yaptığınızdan emin olun.
- Bol miktarda taze meyve ve sebze, kepekli tahıllar ve yağsız protein içeren dengeli bir diyet yapın.
- Gecelik 7-9 saat arası uyuyun.
- Haftada üç kez 30 dakika egzersiz yapın.
- Kafein ve alkol alımını sınırlayın.
Adım 4. Yardım için bir akıl sağlığı terapisti görmeyi düşünün
Şiddetli kaygıyla kendi başınıza çalışmak zor olabilir. Sizde veya sevdiğiniz birinin SAD'si varsa, lisanslı bir ruh sağlığı uzmanından yardım almayı düşünün. Bir ruh sağlığı uzmanı, bu sorunlar üzerinde çalışarak sosyal kaygınızın kökenini belirlemenize yardımcı olabilir.
Sosyal kaygısı olan kişiler için bir davranışsal terapi grubuna katılmayı da düşünebilirsiniz. Bu gruplar, kendinize olan güveninizi geliştirmenize ve zor durumlarla başa çıkma yeteneğinizi geliştirebilecek bilişsel-davranışçı teknikleri öğrenmenize yardımcı olabilir
Adım 5. Doktorunuza ilaçlar hakkında danışın
İlaç tek başına sosyal kaygıyı tedavi edemez, ancak bazı durumlarda faydalı olabilir. Bazı ilaçlar durumunuz için diğerlerinden daha etkili olabilir, bu nedenle belirtileriniz ve seçenekleriniz hakkında doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
SAD için yaygın ilaçlar şunları içerir: Xanax gibi benzodiazepinler; Inderal veya tenormin gibi Beta Blokerler; Nardia gibi Monoamin Oksidaz İnhibitörleri (MAOIS); Prozac, Luvox, Zoloft, Paxil, Lexapro gibi Seçici Serotonin Geri Alım İnhibitörleri (SSRI'lar); Effexor, Effexor XR ve Cymbalta gibi Serotonin-Norepinefrin Geri Alım İnhibitörleri (SNRIS)
Yöntem 6/6: Çocuklarda SAD Yönetimi
Adım 1. Erken tedavinin neden önemli olduğunu öğrenin
SAD için ortalama başlangıç yaşı 13'tür, ancak daha küçük çocuklarda da ortaya çıkabilir. Ergenlerde depresyon ve madde bağımlılığı gelişimi ile bağlantılıdır. Bu nedenle, çocuğunuzda veya gencinizde SAD olabileceğini düşünüyorsanız, bir doktor tavsiyesi almak son derece önemlidir.
Adım 2. Çocuğunuzu bir terapiste götürün
Bir terapist, çocuğunuzun kaygısının kaynağını belirlemede çok yardımcı olabilir, bu da onu yönetmenize yardımcı olacaktır. Terapist ayrıca, kontrollü bir durumda çocuğun korkularına maruz kalarak yavaş yavaş korkularıyla yüzleştiği maruz bırakma terapisi yoluyla da çocuğunuza yardımcı olabilir.
- Çocuğun terapisti, çocuğunuza nasıl yardım edebileceğiniz konusunda da tavsiyelerde bulunabilir.
- Bir başka popüler tedavi, çocuğun olumsuz veya yararsız düşünce kalıplarını tanımlamayı ve yönetmeyi öğrenmesine yardımcı olabilecek bilişsel-davranışçı terapidir (CBT).
- Çocuğunuzun terapisti grup terapisi bile önerebilir. Bu, korkularında yalnız olmadığını ve diğerlerinin de onun gibi mücadele ettiğini göreceği için çocuğunuz için yararlı olabilir.
- Bir aile terapisti, çocuğunuza desteğinizi iletmenize ve kaygısını yönetmek için onunla birlikte çalışmanıza yardımcı olabilir. Bu tür terapi, özellikle çocuğun kaygısı başka aile sorunlarına neden oluyorsa yararlıdır.
Adım 3. Çocuğunuzu destekleyin
Çocuğunuzda SAB olduğundan endişeleniyorsanız, çocuğunuzu desteklemek için profesyonel yardım alın. Çocuğunuzu, onu yapmaya zorlamak veya endişe yaratan sosyal durumlara zorlamak gibi utangaçlığını gidermeye zorlamaktan kaçının. Çocuğunuzun sosyal ortamlarda daha rahat hissetmesine yardımcı olmak için elinizden geleni yapın.
- Çocuğunuzun duygularını kabul ettiğinizden emin olun.
- Çocuğunuza, örneğin sosyal ortamlarda rahatlayarak güven konusunda örnek olun.
- Arkadaş edinerek, tokalaşarak, şikayette bulunarak vb. sosyal becerileri öğrenmesine yardımcı olun.
Adım 4. Çocuğunuzun kaygıyla başa çıkmasına yardımcı olun
Çocuğunuzda SAD varsa, çocuğunuzun kaygıyla başa çıkmasına yardımcı olacak yollar bulmak önemlidir. Çocuğunuzun kaygıyla başa çıkmasına ve sosyal kaygısının bir kısmının üstesinden gelmesine yardımcı olmanın birkaç yolu vardır. Çocuğunuza nasıl nefes egzersizleri yapacağını öğretmek, çocuğunuzun olumsuz düşünceleri yeniden yapılandırmasına yardımcı olmak, sakinleştirici bir ipucu vermek ve nazik bir şekilde teşvik etmek, çocuğunuza yardım edebileceğiniz yollardan bazılarıdır.
- Çocuğunuza yavaş, derin nefesler alarak sakinleşmesini öğretin. Çocuğunuza derin nefes almayı nasıl uygulayacağını gösterin ve ardından endişeli hissettiği her an bu tekniği kullanması için çocuğunuza talimat verin.
- Çocuğunuzun olumsuz düşüncelerini yeniden yapılandırmasına yardımcı olun. Örneğin, çocuğunuz “Yarın kitap karnemi bozacağım!” gibi bir şey söylüyorsa. “Gerçekten iyi çalışırsanız, kitap raporunuzu nasıl vereceğiniz konusunda daha iyi bir fikriniz olacak ve iyi bir iş çıkaracaksınız” gibi bir şeyle yanıt verin.
- Çocuğunuza sakinleştirici bir ipucu olarak hareket etmesi için bir resim sağlayın. Örneğin, çocuğunuz kitap raporu konusunda özellikle gerginse, çocuğunuza küçük bir resminizi verebilir ve onu sayfanın üst kısmına yakın tutmasını isteyebilirsiniz. Bu şekilde, çocuğunuz size kitap raporunu okuyormuş gibi davranabilir.
- Çocuğunuzu, onu endişelendiren etkinliklere katılmaya zorlamak yerine nazik bir şekilde cesaretlendirin. Örneğin, çocuğunuz başka çocuklarla bir oyuna katılmak konusunda rahat değilse, onu katılmaya zorlamayın. Ama eğer çocuğunuz katılmayı seçerse, sessizce övün ve diğer insanlardan uzaktayken çocuğunuzu övün.
Adım 5. Sadece stresli durumlardan kaçınmayın
Çocuğunuzu strese veya kaygıya neden olan durumlardan korumak cazip gelse de, bu aslında kaygısını daha da kötüleştirebilir. Çocuğunuzun stresli günlük durumlara tepkilerini sizin desteğinizle nasıl yöneteceğini öğrenmesi daha faydalıdır.
Bunun yerine, çocuğunuza geçmişte stresli durumlardan başarıyla kurtulduğunu ve bunu tekrar yapabileceğini hatırlatın
Adım 6. Doktorunuza ilaçlar hakkında danışın
Çocuğunuzun kaygısı şiddetliyse veya düzelmiyorsa, yardımcı olabilecek ilaçlar hakkında çocuğunuzun doktoruyla konuşmayı düşünebilirsiniz. Bazı çocuklar için, SSRI'lar (seçici serotonin geri alım inhibitörleri), SAD tarafından üretilen kaygıyı hafifletmede etkili olabilir.
- Çocukluk çağı SAD için yaygın olarak reçete edilen SSRI'lar arasında sitalopram (Celexa), essitalopram (Lexapro), fluoksetin (Prozac) ve paroksetin (Paxil) bulunur.
- Venlafaksin HCI (Effexor), yaygın olarak reçete edilen bir başka anti-depresandır, ancak bir SNRI'dir (serotonin ve norepinefrin geri alım inhibitörü).
İpuçları
- SAD'li kişiler, başkalarının ne ya da nasıl yediklerini yargılayabileceklerini düşündükleri için, başkalarının önünde yemek yemekte de zorlanırlar.
- SAD'li kişiler, kulağa akıl almaz veya etkileyici gelmeyeceğinden endişe duydukları için telefon görüşmeleri yapmakta veya sesli mesaj bırakmakta zorlanırlar.
