Halüsinasyonlar, onları doğrudan deneyimliyor olmanıza veya yalnızca onları deneyimleyen birine tanık olmanıza bakılmaksızın, dahil olan herkes için endişe verici olabilir. Bazı hafif halüsinasyonlar evde başarıyla tedavi edilebilir, ancak şiddetli veya kronik halüsinasyonlar her zaman profesyonel yardım gerektirecektir.
adımlar
Bölüm 1/3: Ev Yönetimi (Öz Bakım)
Adım 1. Halüsinasyonların doğasını anlayın
Halüsinasyonlar görme, işitme, tat alma, koku alma veya dokunma gibi beş duyunuzdan herhangi birini etkileyebilir ve bunlara çok sayıda altta yatan koşul neden olabilir. Bununla birlikte, algılar bir bilinç durumu sırasında meydana gelmelidir ve çok gerçek görüneceklerdir.
- Halüsinasyonların çoğu kafa karıştırıcıdır ve onları yaşayanlarda sıkıntıya neden olur, ancak bazıları hoş veya zevkli görünebilir.
- Sesleri duymak işitsel bir halüsinasyon olarak nitelendirilirken, gerçekte orada olmayan ışıkları, insanları veya nesneleri görmek ortak bir görsel halüsinasyondur. Deride sürünen "böcekler" veya diğer nesnelerin hissi, yaygın bir dokunma halüsinasyonudur.
Adım 2. Ateşi kontrol edin
Yüksek ateşin özellikle çocuklarda ve yaşlılarda her derecede halüsinasyona neden olduğu bilinmektedir. Her iki demografiye de girmeseniz bile, ateş bazı halüsinasyonların nedeni olabilir, bu nedenle kontrol etmeye değer.
- Halüsinasyonlar 101 Fahrenheit (38.3 santigrat derece) üzerindeki herhangi bir ateşle ortaya çıkabilir, ancak 104 Fahrenheit'ten (40 santigrat derece) daha yüksek ateşlerle uğraşırken daha yaygındır. 104 derece Fahrenheit'ten (40 santigrat derece) yüksek herhangi bir ateş, halüsinasyonların eşlik edip etmemesine bakılmaksızın acil tıbbi müdahaleyi garanti eder.
- Evde tedavi edebileceğiniz ateşler için ibuprofen veya asetaminofen gibi ateş düşürücü bir ilaç alarak başlayın. Bol sıvı tüketin ve sıcaklığınızı düzenli olarak izleyin.
Adım 3. Daha iyi uyuyun
Hafif ve orta derecede halüsinasyonlar şiddetli uyku yoksunluğundan kaynaklanabilir. Şiddetli halüsinasyonlara genellikle başka koşullar neden olur, ancak uyku yoksunluğu ile de şiddetlenebilir.
- Ortalama bir yetişkin her gece yedi ila dokuz saat arası uyku almalıdır. Şu anda şiddetli uyku yoksunluğu çekiyorsanız, vücudunuz iyileşene kadar bu miktarı geçici olarak birkaç saat artırmanız gerekebilir.
- Gün içinde uyumak, normal uyku döngünüzü bozabilir ve bunun sonucunda uykusuzluk ve halüsinasyonları tetikleyebilir. Uyku düzeniniz bozulursa normal bir uyku düzeni oluşturmaya çalışmalısınız.
Adım 4. Stresi daha etkili bir şekilde yönetin
Anksiyete, hafif ila orta dereceli halüsinasyonların başka bir yaygın nedenidir ve diğer faktörlerin neden olduğu şiddetli halüsinasyonları daha da kötüleştirebilir. Bu nedenle, zihinsel ve fiziksel stresi en aza indirmeyi öğrenmek, halüsinasyonlarınızın sıklığını ve şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kendinizi nemli ve iyi dinlenmiş tutarak fiziksel stresi azaltın. Düzenli hafif ila orta dereceli egzersiz, genel sağlığınızı iyileştirebilir ve hafif halüsinasyonlar dahil olmak üzere vücudunuzu stresle ilgili semptomlardan kurtarabilir
Adım 5. Ne zaman yardım isteyeceğinizi bilin
Gerçeği halüsinasyondan ayırt edemiyorsanız, derhal acil tıbbi yardım almalısınız.
- Sık sık hafif halüsinasyonlar yaşıyorsanız, muhtemelen altta yatan bir tıbbi durumdan kaynaklandığı için doktorunuzla randevu almalısınız. Bu, özellikle sağlığınızı iyileştirmek için genel ev önlemleri almanın hiçbir etkisi olmadığında geçerlidir.
- Diğer şiddetli semptomların eşlik ettiği halüsinasyonlar yaşarsanız, acil tıbbi yardım da almalısınız. Bu tür belirtiler arasında renksiz dudaklar veya tırnaklar, göğüs ağrısı, yapışkan cilt, kafa karışıklığı, bilinç kaybı, yüksek ateş, kusma, anormal nabız, nefes alma güçlükleri, yaralanma, nöbet, şiddetli karın ağrısı veya mantıksız davranışlar bulunur.
Bölüm 2/3: Ev Yönetimi (Dış Bakım)
Adım 1. İşaretleri bilin
Halüsinasyonlar yaşayan insanlar, hissettikleri hakkında açıkça konuşmayabilirler. Bu durumlarda, daha az belirgin olan halüsinasyon belirtilerini nasıl tanımlayacağınızı bilmeniz gerekecektir.
- İşitsel halüsinasyonları olan biri çevresinden habersiz görünebilir ve kendi kendine aşırı derecede konuşabilir. Bu kişi, sesleri boğmak için tecrit isteyebilir veya takıntılı bir şekilde müzik dinleyebilir.
- Göremediğiniz bir şeye görsel olarak sabitlenen biri görsel bir halüsinasyon yaşıyor olabilir.
- Görünmeyen rahatsızlıkları kaşımak veya fırçalamak, dokunsal halüsinasyonların bir işareti olabilirken, burnunu tutmak kokuya dayalı halüsinasyonları gösterebilir. Yiyecekleri tükürmek, tat temelli halüsinasyonların bir işareti olabilir.
Adım 2. Sakin olun
Halüsinasyonlardan muzdarip bir başkasını tedavi etmeniz veya yardım etmeniz gerekiyorsa, tüm süreç boyunca sakin kalmanız önemlidir.
- Halüsinasyonlar şiddetli anksiyete kaynağı olabilir, bu nedenle hasta zaten panik halinde olabilir. Duruma daha fazla stres ve panik eklemek sadece işleri daha da kötüleştirecektir.
- Tanıdığınız biri sık sık halüsinasyonlar görüyorsa, aktif olarak halüsinasyon görmediği bir zamanda neler olduğunu da tartışmalısınız. Neyin meydana gelme olasılığının yüksek olduğunu ve hastanın destek sunmak için ne yapmanız gerektiğini sorun.
Adım 3. Gerçeği açıklayın
Hastaya, tarif ettiği hissi göremediğinizi, duyamadığınızı, hissedemediğinizi, tadamadığınızı veya dokunamadığınızı sakin bir şekilde açıklayın.
- Hastayı üzmekten kaçınmak için bunu basit ve suçlayıcı olmayan bir şekilde açıklayın.
- Halüsinasyonlar hafif ila orta derecedeyse ve hasta geçmişte halüsinasyonlar yaşamışsa, yaşadığı duyumların gerçek olmadığını açıklamaya da çalışabilirsiniz.
- İlk kez halüsinasyon gören hastalar veya şiddetli halüsinasyonları olanlar halüsinasyon gördüklerini anlayamayabilirler ve sorgulandıklarında veya şüphelenildikleri takdirde hemen saldırabilirler.
Adım 4. Hastanın dikkatini dağıtın
Koşullara bağlı olarak, konuşma konularını değiştirerek veya fiziksel olarak farklı bir yere geçerek hastanın dikkatini dağıtmak yararlı olabilir.
Bu, özellikle hafif ila orta dereceli halüsinasyonlar için geçerlidir, ancak şiddetli halüsinasyonlar yaşayan hastalarda mantık yürütemeyebilirsiniz
Adım 5. Hastayı profesyonel yardım almaya teşvik edin
Sık sık halüsinasyon gören birini tanıyorsanız, o kişiyi profesyonel tıbbi veya psikolojik yardım almaya şiddetle teşvik etmelisiniz.
Aktif olarak bir halüsinasyon yaşamadığı zaman hastayla konuşun. Durumun ciddiyetini tartışın ve olası nedenler ve çözümler hakkında sahip olduğunuz tüm bilgileri paylaşın. Ancak duruma destek ve sevgi konumundan yaklaşın ve asla suçlayıcı bir bakış açısıyla yaklaşmayın
Adım 6. Durumu izleyin
Halüsinasyonların şiddeti arttığında, onları yaşayan kişi veya o kişinin etrafındaki diğer kişiler için bir güvenlik tehdidi haline gelebilirler.
- Güvenlik bir sorun olduğunda, acil tıbbi yardım çağırmalısınız.
- Halüsinasyonlara diğer ciddi fiziksel semptomlar eşlik ediyorsa veya bunlar, hastanın artık gerçek ile kurguyu ayırt edemeyeceği kadar şiddetliyse, acil tıbbi yardım da almalısınız.
Bölüm 3/3: Tıbbi Tedavi
Adım 1. Altta yatan nedeni teşhis edin ve tedavi edin
Halüsinasyonlar tipik olarak belirli psikiyatrik bozuklukların belirtisidir, ancak bazı fizyolojik tıbbi durumlar da halüsinasyonlara neden olabilir. Halüsinasyonları uzun vadede düzeltmenin tek yolu, onlara neden olan altta yatan durumu tedavi etmektir.
- Halüsinasyonlara neden olduğu bilinen psikolojik durumlar arasında şizofreni, şizoid veya şizotipal kişilik bozuklukları, psikotik depresyon, travma sonrası stres bozukluğu ve bipolar bozukluk bulunur.
- Merkezi sinir sistemini etkileyen fizyolojik durumlar da halüsinasyonlara neden olabilir. Bunlar beyin tümörleri, deliryum, demans, epilepsi, felç ve Parkinson hastalığını içerebilir.
- Mesane enfeksiyonları veya göğüs enfeksiyonları gibi bazı enfeksiyonlar da halüsinasyonlara neden olabilir. Migren de bazı kişilerde halüsinasyonlara neden olabilir.
- Uyuşturucu veya alkol kötüye kullanımı, özellikle yüksek miktarlarda tüketildiğinde veya yoksunluk dönemlerinde halüsinasyonlara neden olabilir.
Adım 2. Antipsikotik ilaç alın
Nöroleptik ilaçlar olarak da bilinen antipsikotikler, çoğu durumda halüsinasyonları kontrol edebilir. Bu ilaçlar, özellikle diğer tedaviler mevcut olmadığında veya yeterli olmadığında, hem psikolojik hem de fizyolojik durumlardan kaynaklanan halüsinasyonların tedavisine yardımcı olmak için reçete edilebilir.
- Atipik bir nöroleptik olan klozapin, halüsinasyonların şiddetine bağlı olarak normalde günde 6 ila 50 mg arasındaki dozlarda verilir. Yorgunluğu önlemek için dozaj yavaş yavaş arttırılmalıdır. Bununla birlikte, beyaz kan hücresi sayısını tehlikeli seviyelere düşürebileceğinden, bu ilaç kullanılırken düzenli beyaz kan hücresi testleri yapılmalıdır.
- Ketiapin, halüsinasyonları tedavi edebilen başka bir atipik nöroleptiktir. Çoğu durumda genellikle klozapin'den daha az etkilidir, ancak çoğu altta yatan koşul için kullanımı da oldukça güvenlidir.
- Diğer yaygın antipsikotikler arasında risperidon, aripiprazol, olanzapin ve ziprasidon bulunur. Bu ilaçlar genellikle çoğu hasta tarafından iyi tolere edilir, ancak Parkinson hastalığı olan hastalar için güvenli olmayabilir.
Adım 3. Mevcut reçeteli ilaçların dozlarını ayarlayın
Diğer durumları tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar bazı kişilerde halüsinasyonlara neden olabilir. Bu, özellikle Parkinson hastalığı olan hastalarda sık görülen bir durumdur.
- Halüsinasyonlarınıza ilaçların neden olabileceğinden şüphelenseniz bile, önce doktorunuzla konuşmadan hiçbir ilacı kesmemelisiniz. Bir ilacı aniden durdurmak başka komplikasyonlara neden olabilir.
- Parkinson hastalarında, amantadin ve diğer antikolinerjik ilaçlar tipik olarak önce durdurulur. Bu işe yaramazsa, dopamin agonistleri daha küçük bir doza düşürülebilir veya tamamen durdurulabilir.
- Bu ilaçları kontrol etmek hastanın halüsinasyonlarını kontrol etmediğinde, doktorlar yine de antipsikotik bir ilaç reçete edebilir. Bu aynı zamanda, bu ilaçların dozunun düşürülmesi, diğer Parkinson semptomlarının geri dönmesine veya kötüleşmesine neden olduğunda da geçerlidir.
Adım 4. Gerekirse rehabilitasyona girin
Halüsinasyona neden olan ilaçlara veya alkole bağımlıysanız, bağımlılığınızdan kurtulmanıza yardımcı olması için bir rehabilitasyon programına başvurmalısınız.
- Kokain, LSD, amfetaminler, esrar, eroin, ketamin, PCP ve ecstasy halüsinasyonlara neden olabilir.
- Bazı ilaçlar halüsinasyonlara neden olabilirken, maddeyi aniden bırakmak da halüsinasyonların gelişmesine neden olabilir. Yine de yoksunluğun neden olduğu halüsinasyonlar genellikle antipsikotik ilaçlarla kontrol edilebilir.
Adım 5. Düzenli terapiye katılın
Bilişsel davranışçı terapi, özellikle bu halüsinasyonlara psikolojik rahatsızlıkların neden olduğu durumlarda, sık halüsinasyonlardan muzdarip bazı hastalara yardımcı olabilir.
Bu terapi türü, hastanın algılarını ve inançlarını değerlendirir ve izler. Profesyonel bir psikolog, olası psikolojik tetikleyicileri belirleyerek, hastanın semptomlarla baş etmesine ve semptomlarını azaltmasına izin veren stratejiler oluşturabilir
Adım 6. Bir destek grubu arayın
Hem destek grupları hem de kendi kendine yardım grupları, özellikle halüsinasyonlar işitsel olduğunda ve psikolojik tetikleyicilerin neden olduğu halüsinasyonların şiddetini ve sıklığını en aza indirebilir.
- Destek grupları, hastalara kendilerini gerçek hayatta sağlam bir şekilde yerleştirmeleri için bir yol sağlar ve böylece yanlış halüsinasyonları gerçek hayattan ayırmalarına yardımcı olur.
- Kendi kendine yardım grupları, insanları, halüsinasyonları kontrol etmeye ve bunlarla baş etmeye teşvik edecek şekilde, halüsinasyonları üzerinde sorumluluk almaya teşvik eder.
