Bir arterdeki bir kan damarı, bir yaralanma veya zayıflamış bir damar duvarı nedeniyle şiştiğinde veya şiştiğinde bir anevrizma meydana gelir. Anevrizmalar herhangi bir yerde ortaya çıkabilir, ancak en yaygın olarak aortta (kalpten gelen ana arter) ve beyinde görülürler. Bir anevrizmanın boyutu, travma, tıbbi, genetik veya doğuştan gelen gibi farklı katkıda bulunan faktörlere bağlı olarak değişebilir. koşullar. Anevrizma büyüdükçe, patlama ve ciddi kanamaya neden olma olasılığı daha yüksektir. Çoğu anevrizma hiçbir belirtiye neden olmaz ve ölüm oranı yüksektir (%65-80 arasında), bu nedenle hemen tıbbi yardım almak çok önemlidir.
adımlar
Yöntem 1/4: Bir Beyin Anevrizmasını Tespit Etme
Adım 1. Ani ve şiddetli bir baş ağrısını gözden kaçırmayın
Anevrizma nedeniyle beyninizde bir arter patlarsa, aniden ortaya çıkan şiddetli bir baş ağrısına neden olur. Bu baş ağrısı, yırtılmış bir beyin anevrizmasının anahtar semptomudur.
- Genellikle bu baş ağrısı, şimdiye kadar yaşadığınız herhangi bir baş ağrısından çok daha kötü hissettirir.
- Baş ağrısı genellikle oldukça lokalizedir ve başın atardamarın patladığı yerle sınırlıdır.
- Örneğin, gözünüzün yakınındaki arter patlarsa, gözünüze yayılan şiddetli ağrıya neden olur.
- Baş ağrısı ayrıca mide bulantısı, oryantasyon bozukluğu ve/veya kusma ile ilişkili olabilir.
Adım 2. Görüşünüzdeki herhangi bir rahatsızlığı not edin
Çift görme, görme azalması, bulanık görme veya körlük, serebral anevrizmanın göstergeleridir. Görme bozuklukları, gözlere giden kan akışını kesen gözlerin yakınındaki arter duvarındaki basınç nedeniyle oluşur.
- Optik sinir ayrıca biriken kan tarafından sıkıştırılarak bulanık veya çift görmeye neden olabilir.
- Bu durumda körlük, retina dokularına kan akışının yetersiz olduğu retina iskemisinden kaynaklanır.
Adım 3. Aynada genişlemiş göz bebeklerini kontrol edin
Genişlemiş öğrenciler, gözlerin yakınındaki bir arterin tıkanması nedeniyle yaygın bir serebral anevrizma belirtisidir. Genellikle, öğrencilerinizden biri diğerinden önemli ölçüde daha fazla genişleyecektir. Ayrıca yavaş ve ışığa tepkisiz olacaktır.
- Büyümüş öğrenci, beyinde biriken kan basıncından kaynaklanır.
- Genişlemiş öğrenciler, gözlerin yakınında bulunan arter hasarı ile gösterilen bir anevrizmanın yeni meydana geldiğini gösterebilir.
Adım 4. Göz ağrısına dikkat edin
Anevrizma sırasında gözleriniz zonklayabilir veya yoğun ağrı hissedebilir.
- Bu, etkilenen arter gözlere yakın olduğunda olur.
- Beynin anevrizması olan kısmına lokal olduğu için göz ağrısı genellikle tek taraflı olacaktır.
Adım 5. Boynunuzun sert olup olmadığına dikkat edin
Boyundaki bir sinir rüptüre arterden etkilenirse, anevrizma nedeniyle sert bir boyun oluşabilir.
- Yırtılmış arter, boyunda ağrının tam olarak hissedildiği yerin yakınında olmak zorunda değildir.
- Bunun nedeni, boyundaki sinirlerin boyun ve baş bölgesinde yukarı ve aşağı doğru düzgün bir mesafe uzanmasıdır. Ağrı kendini anevrizmanın bulunduğu yeri geçecek şekilde yansıtacaktır.
Adım 6. Vücudunuzun yarısının zayıf hissedip hissetmediğini değerlendirin
Yarım taraflı vücut zayıflığı, beynin hangi bölümünün etkilendiğine bağlı olarak, anevrizmanın yaygın bir belirtisidir.
- Sağ yarıküre etkilenirse, sol taraflı vücut felcine neden olur.
- Öte yandan, sol hemisfer etkilenirse, sağ taraflı vücut felcine neden olur.
Adım 7. Derhal tıbbi yardım alın
Yırtılmış beyin anevrizmaları insanların yaklaşık %40'ında ölümcüldür ve hayatta kalanların yaklaşık %66'sı bir tür beyin hasarına maruz kalır. Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, acil servislerinizi (ABD'de 911 veya İngiltere'de 999 gibi) hemen arayın.
- Uzmanlar, kendi başınıza araba sürmenizi veya bir aile üyenizin sizi hastaneye götürmesini önermezler. Anevrizmalar kısa sürede ciddi güç kaybına neden olarak direksiyon başında olmayı tehlikeli hale getirebilir.
- Kendi güvenliğiniz ve başkalarının güvenliği için bir ambulans çağırın. Sağlık görevlileri sizi daha hızlı hastaneye götürebilir ve transit sırasında size hayat kurtaran prosedürleri uygulayabilir.
Yöntem 2/4: Aort Anevrizmasını Tespit Etme
Adım 1. Aort anevrizmalarının abdominal aort anevrizmaları veya torasik aort anevrizmaları olabileceğini unutmayın
Aort, kalbinize ve diğer tüm ekstremitelerinize kan sağlayan birincil arterdir ve aortu etkileyen bir anevrizma iki alt tipte sınıflandırılabilir:
- Abdominal aort anevrizması (AAA). Karın (mide) bölgesinde meydana gelen anevrizmaya abdominal aort anevrizması denir. Bu en yaygın anevrizma türüdür ve vakaların %80'inde ölümcüldür.
- Torasik aort anevrizması (TAA). Bu anevrizma türü göğüs bölgesinde bulunur ve diyaframın üzerinde oluşur. Bir TAA sırasında, kalbe yakın bir bölüm genişler ve kalp ile aort arasındaki kapağı etkiler. Bu olduğunda, kalpte kanın geri akışı meydana gelir ve kalp kaslarına zarar verir.
Adım 2. Şiddetli karın veya sırt ağrısını not edin
Alışılmadık derecede şiddetli ve ani mide veya sırt ağrısı, abdominal aort anevrizmasının veya torasik aort anevrizmasının bir belirtisi olabilir.
- Ağrı, şişkin arterinizin komşu organlara ve kaslara baskı yapmasından kaynaklanır.
- Ağrı genellikle kendiliğinden geçmez ve pozisyon değiştirmek de onu hafifletmez.
Adım 3. Bulantı ve kusmayı not edin
Şiddetli karın veya sırt ağrısı ile birlikte mide bulantısı ve kusma yaşıyorsanız, rüptüre bir abdominal aort anevrizması yaşıyor olabilirsiniz.
Kabızlık ve idrar yapma zorluğu da oluşabilir. Karın sertliği ani başlangıçla da ortaya çıkabilir
Adım 4. Başınızın dönüp dönmediğini kontrol edin
Baş dönmesi, genellikle rüptüre bir abdominal aort anevrizmasına eşlik eden büyük kan kaybından kaynaklanır.
Baş dönmesi de bayılmaya neden olabilir. Bu diğer belirtilerle birlikte başınız dönüyorsa, yere oturmaya veya dinlenmeye çalışın, kendinizi olabildiğince dikkatli bir şekilde alçaltın
Adım 5. Kalp atış hızınızı kontrol edin
Aniden artan kalp hızı, rüptüre bir abdominal aort anevrizmasının neden olduğu iç kan kaybına ve anemiye bir tepkidir.
Adım 6. Nemli olup olmadığını görmek için cildinizi hissedin
Nemli cilt, abdominal aort anevrizmasının açıklayıcı bir belirtisi olabilir.
Bu, karın anevrizması tarafından oluşturulan ve cildin yüzey sıcaklığını etkileyen bir emboli (hareketli kan pıhtısı) nedeniyledir
Adım 7. Herhangi bir ani göğüs ağrısına ve tiz nefese dikkat edin
Göğüs bölgesinde torasik aort anevrizması meydana geldiğinden, aortun artan boyutu göğüs bölgesine doğru iterek ağrıya ve nefes alma sırasında tiz bir sese neden olabilir.
- Bu göğüs ağrısı yoğun ve bıçaklama hissi verir.
- Donuk göğüs ağrısı muhtemelen bir anevrizma belirtisi değildir.
Adım 8. Yutkun ve zor görünüp görünmediğine bak
Yutma zorluğu, torasik aort anevrizmasının oluşumunu gösterebilir.
Yemek borusuna baskı uygulayan ve yutmayı zorlaştıran genişlemiş aort nedeniyle yutma sorunu olabilir
Adım 9. Konuşun ve sesinizde herhangi bir ses kısıklığı olup olmadığını dinleyin
Genişlemiş bir arter, ses telleri de dahil olmak üzere gırtlak sinirine baskı yapabilir ve bu da ses kısıklığına neden olabilir.
Bu ses kısıklığı, soğuk algınlığı veya gripte olduğu gibi zamanla değil, aniden ortaya çıkacaktır
Yöntem 3/4: Tanıyla Doğrulama
Adım 1. Ön tanı için ultrason çekin
Ultrason, vücudun belirli bölümlerinin resimlerini görselleştirmek ve oluşturmak için ses dalgalarını kullanan ağrısız bir işlemdir.
Bu test sadece aort anevrizmalarını teşhis etmek için kullanılabilir
Adım 2. Bilgisayarlı tomografi taraması (CT-Scan) deneyin
Bu prosedür, vücuttaki yapıların fotoğraflarını çekmek için X-ışınlarını kullanır. BT taraması ağrısızdır ve ultrasondan daha ayrıntılı resimler sağlar. Doktor anevrizmadan şüpheleniyorsa veya diğer olası hastalıkları ekarte etmek istiyorsa, bu iyi bir seçimdir.
- İşlem sırasında, bir doktor, aort ve diğer arterleri BT taramasında görünür kılan damarınıza bir boya enjekte edecektir.
- Bu, her türlü anevrizmanın teşhisini yapmak için kullanılabilir.
- Anevrizmadan şüphelenmeseniz bile rutin kontrolünüzün bir parçası olarak CT taraması yaptırabilirsiniz. Bu, anevrizmayı mümkün olduğunca erken tanımlamanın harika bir yoludur.
Adım 3. Bir manyetik rezonans görüntüleme (MRI) testine bakın
Bu prosedür, vücudunuzdaki organları ve diğer yapıları görselleştirmek için mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanır. Ayrıca ağrısızdır ve anevrizmaların saptanması, bulunması ve ölçülmesi için yararlıdır.
- Sadece 2D yerine, beyninizdeki kan damarlarının 3D çapraz dilimlenmiş görüntülerini oluşturabilir.
- Herhangi bir anevrizma türünü teşhis etmek için bir MRI kullanılabilir.
- Bazı durumlarda, birbirini desteklemek için MRI ve serebral anjiyografi birlikte yapılabilir.
- Bilgisayar tarafından oluşturulan radyo dalgaları ve manyetik alanların kullanılmasıyla, bir MRI, bir CT taramasına kıyasla beynin kan damarlarının daha ayrıntılı görüntülerini üretebilir.
- İşlem güvenli ve ağrısızdır.
- Bir röntgenden farklı olarak, MRI herhangi bir radyasyon içermez ve hamile kadınlar gibi radyasyondan kaçınması gereken kişiler tarafından kullanılması güvenlidir.
Adım 4. Arterin içini incelemek için anjiyografi yaptırmayı deneyin
Bu prosedür, etkilenen arterinizin içini görselleştirmek için X ışınları ve özel boyalar kullanır.
- Bu, arter hasarının kapsamını ve ciddiyetini gösterecektir - bu prosedürün yardımıyla plak oluşumu ve arter tıkanıklığı kolayca görülebilir.
- Serebral anjiyografi sadece beyin anevrizmasını tespit etmek için kullanılır. Bu prosedür, bacağa yerleştirilen ve dolaşım sistemi boyunca yönlendirilen küçük bir kateter kullandığı için invazivdir.
- Bu prosedür, beyindeki yırtılmış arterin tam yerini gösterecektir.
- Boya enjekte edildikten sonra, beynin kan damarlarının ayrıntılı bir görüntüsünü oluşturmak için bir dizi MRI veya X-ışını görüntüsü izlenecektir.
Yöntem 4/4: Anevrizmaları Anlamak
Adım 1. Serebral anevrizmanın nedenini anlayın
Bir beyin anevrizması, beyindeki bir atardamarın zayıflaması ve yırtılmadan önce bir balona dönüşmesiyle meydana gelir. Genellikle kan damarlarının en zayıf kısımları olan atardamarlardaki çatallarda veya dallarda oluşurlar.
- Balon patladığında beyinde sürekli kanama meydana gelir.
- Kan beyin için toksiktir ve kanama olduğunda buna genellikle hemorajik sendrom denir.
- Çoğu beyin anevrizması, beyin ve kafatası kemiği arasındaki alan olan subaraknoid boşlukta gerçekleşir.
Adım 2. Risk faktörlerinizi bilin
Serebral ve aort anevrizmaları çeşitli risk faktörlerini paylaşır. Bazıları kalıtsal genetik koşullar gibi kontrol edilemez, ancak diğerleri akıllı yaşam tarzı seçimleriyle azaltılabilir. İşte serebral ve aort anevrizmaları için yaygın risk faktörleri:
- Sigara içmek her iki tip anevrizma riskinizi artırır.
- Hipertansiyon veya yüksek tansiyon, kan damarlarına ve aort astarına zarar verir.
- Yaşlanma, 50 yaşından sonra serebral anevrizma riskinizi artırır. Aort yaşla birlikte sertleşir ve yaşlandıkça anevrizma prevalansı artar.
- Enflamasyon, anevrizmalara yol açan hasara neden olabilir. Vaskülit (kan damarlarının iltihabı) gibi durumlar aorta zarar verebilir ve yara izi bırakabilir.
- Düşmeler veya motorlu araç kazaları gibi travmalar aorta zarar verebilir.
- Frengi (CYBE) gibi enfeksiyonlar aortun astarına zarar verebilir. Beynin bakteriyel veya mantar enfeksiyonları kan damarlarına zarar verebilir ve anevrizma riskini artırabilir.
- Madde kullanımı veya kötüye kullanımı, özellikle kokain kullanımı ve ağır alkol tüketimi, beyin anevrizmalarına yol açabilen hipertansiyona neden olur.
- Cinsiyet, anevrizma riskinizde rol oynar. Erkekler kadınlardan daha yüksek oranda aort anevrizması geliştirir, ancak kadınlar beyin anevrizması geliştirme riski daha yüksektir.
- Ehlers-Danlos sendromu ve Marfan sendromu (her ikisi de bağ dokusu bozukluğu) gibi bazı kalıtsal durumlar, serebral kan damarlarının ve aortun zayıflamasına neden olabilir.
Adım 3. Sigarayı bırakın
Sigaranın beyin anevrizmalarının oluşumuna ve yırtılmasına katkıda bulunduğuna inanılmaktadır. Sigara içmek aynı zamanda abdominal aort anevrizması (AAA) gelişimi için en önemli risk faktörüdür. Aort anevrizması olan bireylerin %90'ında sigara içme öyküsü vardır.
Ne kadar erken bırakırsanız, riskinizi o kadar erken azaltmaya başlayabilirsiniz
Adım 4. Kan basıncınızı izleyin
Hipertansiyon veya yüksek tansiyon, serebral kan damarlarına ve aort astarına zarar verir ve bu da anevrizmaların gelişmesine yol açabilir.
- Fazla kilolu veya obezseniz kilo vermek kan basıncınızı düşürebilir. 10 pound (4,5 kg) kaybetmek bile bir fark yaratır.
- Düzenli egzersiz yapın. Günde 30 dakika orta düzeyde fiziksel egzersiz yapmak kan basıncınızı düşürmenize yardımcı olabilir.
- Alkolü sınırlayın. Günde 1-2 içkiden fazla içmeyin (çoğu kadın için 1, çoğu erkek için 2).
Adım 5. Diyetinizi yönetin
Kan damarlarınızı sağlıklı tutmak aort anevrizmasını önlemeye yardımcı olabilir. Sağlıklı bir diyet, mevcut bir anevrizmanın yırtılma riskinin azaltılmasına da yardımcı olabilir. Bol miktarda taze meyve ve sebze, kepekli tahıllar ve yağsız protein içeren dengeli bir diyet, anevrizmaların oluşmasını önlemeye yardımcı olacaktır.
- Diyet sodyumunuzu azaltın. Sodyumun günde 2.300 mg'ın (aktif yüksek tansiyon tanısı olan kişiler için günde 1.500 mg) altına sınırlandırılması kan basıncının kontrolüne yardımcı olacaktır.
- Kolesterolünüzü azaltın. Yulaf ezmesi ve yulaf kepeği başta olmak üzere çözünür lif içeriği yüksek yiyecekler yemek, “kötü” kolesterolü (LDL) azaltmaya yardımcı olacaktır. Elma, armut, barbunya, arpa ve kuru erik de çözünür lif içerir. Sardalya, ton balığı, somon veya pisi balığı gibi yağlı balıklardan elde edilen Omega-3 yağ asitleri de riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır.
- Sağlıklı yağlar yiyin. Doymuş yağlardan ve trans yağlardan kaçındığınızdan emin olun. Balık, bitkisel yağlar (örneğin zeytinyağı), kabuklu yemişler ve tohumlardan elde edilen yağlar, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağlar bakımından yüksektir, bu da riskinizi azaltabilir. Avokado, bir başka iyi "iyi" yağ kaynağıdır ve kolesterolünüzü düşürmenize yardımcı olabilir.
